Các chỉ số chính trên thị trường chứng khoán Mỹ liên tiếp lập kỷ lục mới, khi triển vọng kinh tế Mỹ không u ám vì thuế nhập khẩu như lo ngại trước đó.
Chốt phiên giao dịch 28/7, chỉ số S&P 500 tăng 0,02%. Dù mức tăng không lớn, đây là phiên lập kỷ lục thứ 6 liên tiếp của chỉ số này. Năm nay, S&P 500 đã lập đỉnh 15 lần.
Nasdaq Composite cũng tăng 0,3%, chỉ số DJIA đi lên 0,14%, một phần nhờ thông tin Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đạt thỏa thuận thương mại.
Diễn biến gần đây trái ngược với tháng 4, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump lần đầu công bố thuế đối ứng với tất cả đối tác thương mại. Chỉ trong 3 ngày, chỉ số S&P 500 giảm 11% – lớn nhất kể từ tháng 3/2020. Chỉ số DJIA cũng ghi nhận hai phiên liên tiếp mất trên 1.500 điểm.
Nhà đầu tư và kinh tế học đều lo ngại thuế nhập khẩu có thể khiến lạm phát tăng vọt, đẩy kinh tế toàn cầu vào suy thoái.
Chỉ số S&P 500 đã phục hồi đáng kể sau khi lao dốc đầu tháng 4/2025. Đồ thị: Google Finance
Tuy nhiên, những dự báo bi quan này gần đây đã ít dần. Vài tháng qua, Mỹ liên tiếp công bố đạt thỏa thuận thương mại với các đối tác, gồm Anh, Trung Quốc, EU, Nhật Bản, Philippines, Indonesia và Việt Nam.
Các mức thuế nhập khẩu mà Mỹ sắp áp dụng cao hơn đáng kể so với trước khi ông Trump nhậm chức, nhưng đã thấp hơn rất nhiều mức công bố hồi đầu tháng 4. Việc này khiến nhà đầu tư bớt lo ngại về kịch bản tồi tệ nhất.
Theo các nhà kinh tế, tốc độ tăng trưởng toàn cầu thời gian qua vẫn mạnh mẽ. Tác động dài hạn của thuế nhập khẩu lên lạm phát hiện nhỏ hơn dự báo. Điều kiện tài chính tại nhiều nền kinh tế được nới lỏng cũng giúp triển vọng bớt u ám.
JPMorgan Chase – ngân hàng lớn nhất Mỹ, nổi tiếng với các dự báo bi quan – cũng giảm xác suất suy thoái của Mỹ năm nay từ 60% hồi tháng 4 về 40% hiện tại. Mức này cao hơn bình thường, nhưng đã bớt bi quan.
“Thuế nhập khẩu khiến hàng hóa Mỹ mua từ nước ngoài đắt đỏ hơn, nhưng mức tăng này không đủ lớn để làm chệch hướng đà tăng trưởng của nền kinh tế”, kinh tế trưởng Bruce Kasman của JPMorgan giải thích.
Cũng như các ngân hàng khác, nhà băng này trước đó cho rằng thuế của ông Trump sẽ tạo ra làn sóng trả đũa trên toàn cầu. “Nhưng thay vì bị siết chặt thương mại trên toàn cầu, thị trường của Mỹ lại được mở rộng thêm một chút”, Kasman nhận xét.
Nhân viên giao dịch trên sàn chứng khoán New York phiên 25/7. Ảnh: Reuters
Kết quả kinh doanh quý II của các doanh nghiệp tốt hơn dự kiến cũng là lý do giúp thị trường chứng khoán Mỹ khởi sắc. Theo hãng dữ liệu FactSet, 169 doanh nghiệp trong chỉ số S&P 500 đã công bố báo cáo tài chính. 82% số này cho kết quả tốt hơn kỳ vọng.
“Xu hướng đi lên tiếp diễn nhờ các yếu tố cơ bản thuận lợi, như lạm phát và lãi suất ổn định, lợi nhuận doanh nghiệp có xu hướng tăng. Tài sản rủi ro vẫn được ưa chuộng trong mùa công bố kết quả kinh doanh hiện tại”, Terry Sandven – chiến lược gia cổ phiếu tại U.S. Bank Wealth Management cho biết trên CNBC.
Dù vậy, thuế nhập khẩu vẫn có thể đe dọa kinh tế Mỹ. Nguy cơ suy thoái đã giảm, nhưng thuế có khả năng kìm hãm tăng trưởng.
“Chúng tôi cho rằng kịch bản có khả năng xảy ra nhất là tăng trưởng chậm và lạm phát cao kéo dài. Tác động tiêu cực từ kiểm soát thương mại và nhập cư sẽ lấn át tính tích cực từ việc nới lỏng quy định và tăng chi tài khóa”, chiến lược gia Michael Zezas của Morgan Stanley cho biết.
Bên cạnh đó, kết quả cuối cùng của các cuộc đàm phán thương mại còn rất mơ hồ. Vẫn còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết trước hạn chót ngày 1/8 mà ông Trump đặt ra.
Thỏa thuận Mỹ – EU cũng sẽ khiến Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) phải cân nhắc thêm trong cuộc họp tuần này, khi đánh giá tác động của thuế lên lạm phát. Kể từ khi ông Trump nhậm chức, Fed vẫn giữ nguyên lãi suất tham chiếu, chủ yếu do thận trọng với tác động từ thuế nhập khẩu.
Giới đầu tư không kỳ vọng Fed điều chỉnh lãi suất trong cuộc họp kết thúc ngày 31/7, nhưng họ sẽ theo sát tín hiệu về các bước tiếp theo. Nhiều chuyên gia hiện dự báo Fed giảm lãi suất vào tháng 9. Xác suất này có thể tăng lên nếu kinh tế suy yếu trong khi lạm phát vẫn được kiểm soát.
“Thuế với các đối tác thương mại lớn đều quanh 15% thay vì mức cao hơn nhiều như đề xuất hôm 2/4. Thị trường và Fed sẽ ngày càng tin rằng tác động tiêu cực đến tăng trưởng và rủi ro lạm phát ở mức khiêm tốn”, nhà kinh tế học Andrew Hollenhorst của Citigroup cho biết.
Sandven cũng cho rằng thuế nhập khẩu vẫn là nguồn cơn gây bất ổn. “Các rủi ro địa chính trị khác cũng vậy, từ xung đột Nga – Ukraine đến Israel – Iran. Tuy nhiên, xu hướng trên thị trường chứng khoán Mỹ vẫn là tăng”, ông kết luận.
Hà Thu (theo CNBC, Reuters, CNN)