Vì sao giá lúa gạo ở miền Tây giảm mạnh?

Giá lúa giảm từ 1.000 – 2.000 đồng/kg

Ngày 27-8, ông Lý Tiến Sĩ (ngụ xã Mỹ Hương, TP Cần Thơ) – làm trên 100 công ruộng – cho biết ông cập nhật giá lúa, gạo hằng ngày. 

Thay vì đón nhận tin vui, ông liên tiếp thất vọng vì giá lúa liên tục giảm mạnh. Ông Sĩ dẫn chứng, đầu tháng 7, giá lúa giống OM18 được thương lái chào mua tại chân ruộng khoảng 7.500 đồng/kg, nhưng hiện tại rớt xuống chỉ còn hơn 5.700 đồng.

Lúa không chỉ rớt giá, năng suất lúa hè thu năm nay cũng giảm đáng kể. So với cùng kỳ, giống lúa OM18 chỉ thu hoạch được khoảng 450kg/1.000m², giảm từ 150 – 200kg/công. 

“Chưa đầy 20 ngày mà giá lúa đã giảm gần 1.800 đồng/kg, khiến nông dân bị ngộp. Năm nay ảnh hưởng thời tiết, chi phí phân bón, thuốc trừ sâu bình quân khoảng 2,5 triệu đồng/công, trong khi năng suất giảm, giá bán thấp nên nông dân trồng lúa bị lỗ, người nào được huề vốn là may mắn”, ông Sĩ phân trần.

Còn ông Lê Quốc Đạt – ngụ xã Đông Thái, tỉnh An Giang – cho biết giá lúa hiện nay giảm mạnh hơn 2.000 đồng/kg so với cùng kỳ. 

Nếu so với 1 tháng trước, lúa OM18 và Đài Thơm 8 có giá 5.600 đồng/kg, giảm gần 1.000 đồng/kg. Còn các loại lúa khác chỉ có giá khoảng 5.200 – 5.300 đồng/kg.

“Nếu làm lúa trên đất nhà thì nông dân chỉ lợi nhuận vài trăm ngàn đồng/công, còn đất thuê chắc chắn lỗ. Một số nơi “cò lúa”, thương lái không mua. Vì họ cho rằng doanh nghiệp không bơm tiền cho họ mua lúa. 

Tôi đã thu hoạch 2,5ha rồi, còn lại 2,5ha vài ngày nữa thu hoạch nên lo lắng lắm. Tôi nghĩ giá lúa giảm là do Philippines không nhập khẩu gạo Việt. Bây giờ giá lúa phải tầm 7.000 đồng thì mới có lợi nhuận”, ông Đạt nói.

Bà Hồng Thắm, một thương lái thu mua lúa gạo xã Đại Ngãi, TP Cần Thơ, thông tin do thị trường khó khăn, một số nước tạm ngưng nhập khẩu gạo nên giá lúa hè thu thời gian gần đây giảm mạnh.

Thị trường lúa gạo lúc hoàng kim, trước khi thu hoạch khoảng 20 – 30 ngày thương lái các nơi tranh nhau về những cánh đồng để gặp nông dân đặt cọc, bao tiêu giá.

“Năm nay giá lúa gạo bất thường, chưa biết sắp tới như thế nào nên không doanh nghiệp nào dám mạo hiểm đặt cọc trước với nông dân. Để chắc ăn, thương lái đợi gần sát ngày thu hoạch mới chốt giá, nếu không làm vậy rủi ro rất cao”, bà Thắm cho hay.

Anh Trầm Quốc Long, tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Thương mại VINA Trung Long (TP Cần Thơ), cho biết năm nào lúa thất, bán không được giá, việc thu hồi nợ sẽ rất khó khăn.

“Chúng tôi cung cấp phân bón các loại cho đại lý, nông dân miền Tây. Năm nào bà con trúng mùa, bán được giá tôi cũng vui lây vì việc thu nợ sẽ thuận lợi. Năm nay hơi mệt rồi, nhưng dù gì cũng có trước có sau, bà con khó thì mình chia sẻ, cảm thông”, anh Long trải lòng.

Tồn gạo quá lớn, giá lúa khó tăng

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Đinh Minh Tâm – giám đốc Công ty TNHH Cỏ May (Đồng Tháp) – cho biết lúa nguyên liệu phục vụ xuất khẩu gạo sang thị trường Philippines hiện nay đã giảm mạnh. 

Trước khi Philippines nhập khẩu thì giá lúa nguyên liệu trên 8.800 đồng/kg, còn hiện nay thị trường này tạm dừng nhập khẩu gạo Việt Nam thì giá lúa chỉ còn lại dưới 8.000 đồng/kg. Philippines là thị trường nhập khẩu trên 40% tổng sản lượng xuất khẩu gạo của Việt Nam. Họ được xem là nhà nhập khẩu gạo lớn của nước ta.

“Do đó, khi thị trường Philippines tạm dừng nhập khẩu thì các đầu mối lúa gạo của Việt Nam giảm mua nên giá lúa sẽ giảm. Thêm vào đó, chúng ta bị sức ép rất lớn từ sản lượng lúa gạo nhập khẩu từ Campuchia vào Việt Nam, dẫn đến giá lúa giảm mạnh”, ông Tâm nói.

Theo ông Tâm, nguyên nhân chính dẫn đến giá lúa giảm mạnh là nhà nhập khẩu gạo lớn của Việt Nam đã tạm dừng nhập khẩu lúa gạo trong 60 ngày, lượng lúa Campuchia nhập khẩu vào Việt Nam quá lớn và nhu cầu thị trường trong nước thời điểm này.

“Hiện nay gạo tồn kho của thế giới rất lớn nên các nước sẽ ít thu mua lúa gạo. Thêm vào đó, sắp tới Ấn Độ sẽ tung ra thị trường trên 20.000 tấn gạo nữa thì rõ ràng giá lúa gạo sắp tới sẽ khó khả quan được”, ông Tâm nhận định.

Nói về giá lúa gạo sắp tới, ông Phạm Thái Bình – chủ tịch hội đồng quản trị Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An (TP Cần Thơ) – khẳng định hầu như các nước hiện nay đã cơ bản tự lo được phần lương thực nên sức mua lúa gạo của Việt Nam đã giảm. 

Cụ thể là Philippines đã cấm nhập khẩu gạo Việt Nam trong 60 ngày để thúc đẩy thị trường lúa gạo trong nước và một số nước khác cũng vậy.

“Tôi nghĩ giá lúa gạo của Việt Nam từ nay đến cuối năm rất khó tăng. Vì hiện nay lúa hè thu chưa thu hoạch dứt điểm, còn lúa vụ thu đông nữa nên lượng lúa sẽ còn nhiều. 

Chúng ta đã phụ thuộc vào trường Philippines quá nhiều khi họ chiếm hơn 40% thị phần xuất khẩu nên cần phải thay đổi trong chiến lược xuất khẩu. Chúng tôi đang tham gia đấu thầu lúa gạo dự trữ quốc gia hơn 200.000 tấn để phần nào giúp bà con nông dân”, ông Bình nói.