Hãng hàng không Cathay Pacific đang chạy đua để điều chỉnh chiến lược vận chuyển hàng hóa của mình theo mức thuế của chính quyền Trump – Ảnh: REUTERS
Từ ngày 2-5, Mỹ đã chính thức chấm dứt chính sách miễn thuế cho kiện hàng có giá trị dưới 800 USD (thuế “de minimis”) đến từ Trung Quốc và Hong Kong.
Các sản phẩm này sẽ chịu áp thuế lên đến 120%, hoặc 100 USD/kiện. Mức này sẽ còn tăng lên 200 USD vào ngày 1-6.
Tổn thất doanh thu nặng trong 3 năm tới
“Đã có báo cáo về việc hủy các chuyến bay chở hàng, và các hãng vận tải sẽ tính đến việc điều chuyển công suất từ tuyến Trung Quốc – Mỹ sang các tuyến khác”, tờ Nikkei Asia ngày 3-5 dẫn lời ông Niall van de Wouw, giám đốc mảng vận tải hàng không của Công ty tư vấn vận tải Xeneta.
Tập đoàn logistics Dimerco cho biết các hãng Air China, China Cargo Airlines và China Southern Airlines đã có kế hoạch hủy chuyến.
Theo một tài liệu nội bộ mà Nikkei Asia tiếp cận được, Hãng hàng không Cathay Pacific của Hong Kong đã thành lập một tổ công tác liên phòng ban để xử lý rủi ro và hạn chế gián đoạn với hoạt động vận tải.
Công ty tư vấn Cirrus Global Advisors cho biết số lượng máy bay vận tải hoạt động trong tuần này đã giảm trung bình 5,2 chiếc so với tuần trước, và dự kiến tiếp tục giảm.
Theo phân tích của công ty này, ngành vận tải hàng không dự kiến mất khoảng 22 tỉ USD doanh thu trong vòng 3 năm tới, do việc Mỹ chấm dứt quy định de minimis và các mức thuế mới mà nước này áp lên hàng Trung Quốc.
Nhu cầu thương mại điện tử, giá cước giảm
Các chuyến bay vận tải hàng hóa từ Trung Quốc sang Mỹ đã được thúc đẩy nhờ nhu cầu lớn với các mặt hàng giá rẻ từ các nền tảng thương mại điện tử như Shein và Temu. Nhiều bưu kiện được chuyển thẳng từ Trung Quốc tới tay người dùng, thay vì qua kho hàng nội địa ở Mỹ.
Theo Xeneta, ước tính khoảng 50% khối lượng hàng hóa tuyến Trung Quốc – Mỹ là đơn hàng thương mại điện tử.
“Chúng tôi ước tính hơn 80% nhu cầu thương mại điện tử sẽ sụt giảm. Các chuyến bay sẽ được bố trí lại và điều đó sẽ gây áp lực giảm giá cước trong toàn ngành”, người sáng lập Cirrus Global Advisors, ông Derek Lossing, cho biết.
Giá cước vận tải hàng không toàn cầu đã bắt đầu về mức ổn định kể từ khi các biện pháp hạn chế thương mại của ông Trump được công bố, dự kiến giá sẽ còn giảm thêm.
Các hãng vận chuyển cũng tỏ ra thận trọng trước sự bất ổn của thị trường, dẫn đến xu hướng ký hợp đồng ngắn hạn.
Giá cước từng tăng lên 4,73 USD/kg vào giữa tháng 4 do xu hướng tranh thủ nhập hàng trước thời điểm tăng thuế. Tuy nhiên nhu cầu dần trở nên yếu hơn, khiến giá cước giảm 11% xuống còn 4,2 USD/kg.
“Thương mại điện tử là động lực chính thúc đẩy nhu cầu vận chuyển hàng không. Nếu đột ngột rút mất nguồn ‘oxy’ này, thị trường sẽ chịu cú sốc lớn”, ông Niall van de Wouw nhận định.
Theo báo cáo vào tháng 4 của Liên hợp quốc, dòng chảy thương mại quốc tế “đang chịu áp lực rất lớn”.
Các doanh nghiệp thương mại điện tử Trung Quốc đã bắt đầu tăng giá cho người tiêu dùng Mỹ từ một tuần trước hạn chót, trong khi đó nhiều bên lại đang đẩy mạnh xây dựng kho bãi nội địa tại Mỹ.
Chính quyền Mỹ đã tăng cường kiểm tra các lô hàng thương mại điện tử từ Trung Quốc, vì lo ngại việc buôn lậu fentanyl và các tiền chất của nó.
Theo dữ liệu từ Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ, số lượng hàng hóa nhập khẩu theo quy định de minimis vào Mỹ đã tăng gấp đôi từ năm tài khóa 2020 đến 2024. Trong năm tài khóa 2024, tổng giá trị hàng hóa theo diện này đạt 64,4 tỉ USD.