Giới chức Trung Quốc cho rằng kế hoạch tăng thuế nhập khẩu của Mexico sẽ ảnh hưởng hợp tác kinh tế hai bên và cảnh báo trả đũa.
Ngày 11/9, Bộ Thương mại Trung Quốc ra thông báo phản hồi về kế hoạch nâng thuế nhập khẩu xe hơi của Mexico. Họ cho biết sẽ theo dõi chặt chẽ diễn biến này và đánh giá kỹ lưỡng các biện pháp cuối cùng của Mexico.
Cơ quan này hy vọng “Mexico thận trọng hết mức và suy nghĩ kỹ lưỡng trước khi hành động”. Họ cho biết hai nước là các đối tác thương mại quan trọng của nhau và không muốn hợp tác kinh tế bị ảnh hưởng vì điều này.
“Trung Quốc sẽ áp dụng các biện pháp trả đũa cần thiết để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình”, thông báo viết.
Xe điện chờ được đưa lên tàu BYD Explorer No.1 tại cảng Yên Đài, tỉnh Sơn Đông. Ảnh: AFP
Hôm 10/9, Bộ trưởng Kinh tế Mexico Marcelo Ebrard cho biết sẽ tăng thuế với ôtô nhập khẩu từ Trung Quốc và các nước châu Á khác lên 50%. Đây là một phần trong cuộc cải tổ thuế mà chính phủ nước này đang tiến hành nhằm bảo vệ việc làm trong nước. Hiện thuế nhập khẩu ôtô Trung Quốc vào nước này là 20%.
Theo ông Marcelo Ebrard, biện pháp này nằm trong giới hạn cho phép của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), nhằm bảo vệ việc làm khi ôtô Trung Quốc thâm nhập thị trường nội địa dưới mức giá tham chiếu. “Nếu không có mức độ bảo hộ nhất định, chúng ta gần như không thể cạnh tranh”, ông nói. Việc tăng thuế này vẫn cần được quốc hội thông qua và có hiệu lực sau đó 30 ngày.
Trước đó, khi căng thẳng thương mại với Washington tăng cao, Bắc Kinh trả đũa bằng cách siết kiểm soát các khoáng sản thiết yếu cho công nghệ cao và sản xuất xe hơi. Các công ty Trung Quốc hiện thống trị nguồn cung nhiều loại khoáng sản.
Các chuyên gia cho rằng ngoài bảo hộ sản xuất trong nước, động thái của Mexico còn nhằm xoa dịu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Gần đây, ông giục các nước Mỹ Latin hạn chế quan hệ thương mại với nền kinh tế thứ hai thế giới.
Mexico hiện là điểm đến hàng đầu cho xe hơi Trung Quốc xuất khẩu, theo Hiệp hội Xe chở khách Trung Quốc. Giai đoạn tháng 6/2022-7/2024, hơn 10 hãng sản xuất xe và linh kiện của nước này rót 7 tỷ USD vào Mexico. Hiện chưa rõ bao nhiêu dự án đã hoàn thành. Gã khổng lồ xe điện Trung Quốc BYD cũng chưa xây nhà máy ở đất nước Bắc Mỹ như kế hoạch.
Mexico hiện hưởng lợi từ Hiệp định Thương mại Mỹ – Mexico – Canada (USMCA). Tuy nhiên, USMCA quy định để được miễn thuế, xe hơi phải có lượng linh kiện sản xuất nội khối lớn và đây cũng là lĩnh vực sử dụng nhiều lao động nhất tại Mexico. Việc này khiến họ phải hỗ trợ ngành xe hơi trong nước.
Dù vậy, Eugene Hsiao, Trưởng bộ phận chiến lược cổ phiếu Trung Quốc tại Macquarie Capital cho rằng xe Trung Quốc giành thị phần chủ yếu từ các thương hiệu châu Á khác chứ không phải phương Tây. Ngay cả khi tăng thuế thêm 25%, “lợi thế về giá của nhiều mẫu xe Trung Quốc không bị ảnh hưởng”.
Hà Thu (theo Reuters, CNBC)