Luật Giám định tư pháp 2013 có 47 Điều, cần sửa đổi, bổ sung 31 Điều. Bộ Tư pháp đang dự thảo dự án Luật sửa đổi, bổ sung, được bố cục gồm 7 chương, giảm còn 44 Điều.
Tại cuộc họp lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung vừa qua, ông Mai Xuân Bình (Phó Vụ trưởng Vụ theo dõi, xử lý vụ án, vụ việc, Ban Nội chính Trung ương) cho biết, liên quan đến mở rộng phạm vi lĩnh vực xã hội hóa Giám định tư pháp, ông đề nghị tập trung vào lĩnh vực ADN, kĩ thuật số điện tử để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của cá nhân, tổ chức trong xã hội.
Đối với hoạt động trưng cầu Giám định tư pháp, ông Bình cho rằng, có một số vụ việc phức tạp liên quan đến trách nhiệm nhiều bộ, ngành nên việc xác định cơ quan chủ trì giám định khó khăn, chậm trễ. Ông đề nghị dự thảo quy định rõ việc tổ chức cuộc họp để xác định nội dung trưng cầu giám định, xác định cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp trong xử lý.
Trong khi, thượng tá Đỗ Văn Hoàn (đại diện Bộ Quốc phòng) nêu ý kiến, cần quy định rõ nội dung “phân cấp, phân quyền” tại dự thảo Luật.
Ông Hoàn đề nghị bổ sung một số trường hợp cơ quan tố tụng địa phương có quyền trưng cầu cơ quan Giám định tư pháp cấp trung ương như: Giám định lại, giám định vụ việc phức tạp, vụ việc đã bị từ chối…, cơ quan giám định trung ương đồng ý tiếp nhận yêu cầu giám định của cấp địa phương.
Còn Đại diện Viện KSND Tối cao đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, bổ sung các quy định, chủ trương của Đảng về “phân cấp, phân quyền” tại phần cơ sở chính trị; về sự cần thiết ban hành Luật, cần làm rõ hơn những vướng mắc, bất cập trong quy định của Luật hiện hành.
Theo đại diện Viện KSND Tối cao, tại Điều 6 dự thảo Luật, cần đề xuất bổ sung hành vi bị nghiêm cấm đó là “đùn đẩy, né tránh việc thực hiện Giám định tư pháp” mà không có lý do chính đáng; Điều 19 dự thảo Luật cần quy định người trưng cầu giám định có nghĩa vụ thông báo bằng văn bản cho người Giám định tư pháp, tổ chức Giám định tư pháp biết việc không sử dụng kết luận giám định để giải quyết vụ việc, vụ án và nêu rõ lý do là chưa phù hợp bởi kết luận giám định chỉ là một trong những nguồn tài liệu, chứng cứ. Như Luật hiện hành sẽ gây khó cho cơ quan tiến hành tố tụng.
Đại tá Lê Xuân Cường (Phó Viện trưởng Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an) cho rằng, việc quy định cơ quan giám định cấp địa phương được phép từ chối thực hiện giám định trong một số trường hợp cụ thể là phù hợp thực tiễn.
Theo ông Cường, nhiều vụ việc khó, phức tạp nếu chỉ giao cơ quan giám định cấp tỉnh sẽ tốn chi phí đầu tư trang thiết bị, tốn thời gian, khó đạt hiệu quả và không kịp thời đấu tranh và xử lý với âm mưu tội phạm diễn biến phức tạp như hiện nay.
Ông Nguyễn Quốc Hoàn (Vụ trưởng Vụ Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật) đề xuất, cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục rà soát, bổ sung các quy định liên quan đến chuyển đổi số, khoa học công nghệ, hay cả việc miễn trừ trách nhiệm của giám định viên.
Về vấn đề thành lập Văn phòng Giám định tư pháp; phân cấp, phân quyền… theo ông Hoàn phải cân nhắc kỹ.
