Hà NộiKhi hoàn thành, quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục sẽ là không gian công cộng rộng gần 1,4 ha, có ba tầng hầm bố trí không gian văn hóa, thương mại, đỗ xe.
Theo quyết định của Sở Quy hoạch Kiến trúc, việc cải tạo, mở rộng, chỉnh trang quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, phường Hoàn Kiếm, được chia làm hai giai đoạn.
Trong giai đoạn một, thành phố sẽ thực hiện một số hạng mục chính như: phá dỡ công trình tại địa chỉ số 1-3-5 Đinh Tiên Hoàng (tòa “Hàm cá mập”); nghiên cứu chỉnh trang, cải tạo đầu hồi tòa nhà số 7-9 Đinh Tiên Hoàng theo hướng lắp dựng màn hình Led; chỉnh trang mặt đứng công trình trên các tuyến phố Đinh Tiên Hoàng, đoạn phố Cầu Gỗ, đầu phố Hàng Đào (tháo dỡ mái che mái vẩy…).
Thành phố sẽ chỉnh trang nhà Thủy tạ, loại các hạng mục chắp vá, mái tôn, công trình tạm để khôi phục kiến trúc nguyên gốc, đảm bảo mỹ quan, đóng góp không gian quảng trường; di dời bãi xe, phá dỡ dải phân cách trên đường đôi Đinh Tiên Hoàng, giữ lại nguyên trạng hệ thống cây xanh hiện có. Đồng thời, thành phố sẽ phân luồng tổ chức giao thông, bố trí thêm các chậu cây di động (có thể di chuyển sát mép vỉa hè vào các ngày cuối tuần), thảm bêtông áp phan mặt nền quảng trường để tạo cốt phẳng có mái dốc về mép hè phía hồ Hoàn Kiếm.
Phương án thiết kế kiến trúc quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục sau khi hoàn thành chỉnh trang. Nguồn: Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị (Trường ĐH Xây dựng Hà Nội)
Giai đoạn hai, thành phố sẽ nghiên cứu các hạng mục như tái thiết mặt đứng tuyến phố liên quan, lát đá tổng thể, xây dựng tầng hầm dưới quảng trường chính. Không gian ngầm khoảng ba tầng hầm dưới quảng trường chính, dự kiến bố trí khu văn hóa, thương mại ở tầng hầm 1 và đỗ xe tại tầng hầm 2, 3. Lối ra vào xe cơ giới dự kiến bố trí đấu nối từ phố Cầu Gỗ, tại vị trí áp sát tòa nhà số 7 Đinh Tiên Hoàng. Các lối đi bộ lên xuống tầng hầm được nghiên cứu bố trí xung quanh quảng trường.
Tòa nhà “Hàm cá mập” bắt đầu được phá dỡ vào đầu tháng 6 và cơ bản hoàn thành sau hai tháng để cho các đơn vị chỉnh trang từ ngày 10/8. Sau khoảng 20 ngày, hình hài ban đầu quảng trường thành hình, trong đó có màn hình Led được lắp đặt tại khu vực tòa nhà “Hàm cá mập” cũ, chỉnh trang tòa Hapro số 7-9 Đinh Tiên Hoàng, khôi phục kiến trúc gốc nhà hàng Thủy Tạ, chỉnh trang mặt tiền nhà dân dọc các phố Đinh Tiên Hoàng – Cầu Gỗ – Hàng Đào.
Màn hình Led không phải công trình thay thế tòa nhà “Hàm cá mập”
TP Hà Nội đã tổ chức chọn phương án kiến trúc cho việc chỉnh trang cải tạo lại quảng trường. Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, Viện phó Quy hoạch kiến trúc đô thị (Trường Đại học Xây dựng Hà Nội), có một số đơn vị tư vấn đã tham gia, nhưng phương án của Viện được chọn vì đáp ứng tiêu chí, trong đó có tiến độ. Để kịp phục vụ đại lễ 80 năm Quốc khánh, đơn vị đã xây dựng màn hình Led rộng 12 m, dài 17 m, bao quanh đèn là khung hình màu vàng nhạt.
Lý giải cho ý tưởng trên, ông Cường giải thích việc lựa chọn khung màu vàng nhạt xuất phát từ ý đồ gợi nhớ kiến trúc, cảnh quan phố cổ, trong khi màn hình Led lớn tượng trưng cho sự hiện đại, phản ánh tinh thần thời đại. “Chúng tôi mong muốn tạo ra tổng thể hài hòa, không gian không quá cũ nhưng cũng không quá mới, vừa có bệ đỡ truyền thống vừa thể hiện yếu tố hiện đại”, ông nói.
Bên cạnh đó, đơn vị tư vấn kiến trúc đã thiết kế mái hiên dưới màn hình đèn Led để liên tưởng hình ảnh quen thuộc với người dân các phố quanh Tràng Tiền, tạo cảm giác thân thiện, gần gũi với môi trường đô thị cổ kính.
Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục nhìn từ trên cao, ảnh chụp sáng 10/9. Ảnh: Hoàng Phong
Trước so sánh cho rằng khu vực màn hình Led hiện tại chưa đẹp bằng tòa “Hàm cá mập” cũ, ông Cường cho rằng đây không phải là công trình thay thế mà là một tiện ích đô thị. Màn hình Led có chức năng tuyên truyền, giới thiệu và quảng bá hình ảnh của thành phố. “Về kiến trúc, chúng tôi không đi theo xu hướng cổ điển như kiến trúc các phố cổ xung quanh mà chủ động giản lược, đưa về hình thức đơn giản, chú trọng các mảng miếng, màu sắc”, ông Cường nói.
Phía dưới màn hình Led đang có các vật chắn che bốt điện do chưa được di dời. Khoảng 3-4 tháng tới, khi các bốt điện trên được di chuyển, đơn vị sẽ có những thiết kế, cải tạo phù hợp với không gian tại khu vực.
Ngoài ra, theo ông Cường toàn bộ mặt nền của quảng trường sẽ được nghiên cứu, cải tạo sắp xếp lại các hệ thống tiện nghi đô thị, trong đó sẽ bố trí các ghế ngồi, bồn hoa theo dạng mô đun linh hoạt, được sắp xếp, tháo lắp, di chuyển theo từng sự kiện tổ chức.
Phương án tổ chức giao thông khu vực quảng trường đang được trưng bày phía dưới màn hình Led. Ảnh: Võ Hải
Sau khi hoàn thành giai đoạn một, lãnh đạo Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị cho biết sẽ tiếp thu ý kiến của nhân dân và các nhà chuyên môn để điều chỉnh, hoàn thiện hơn cho phương án kiến trúc của giai đoạn hai. Mục tiêu là bảo đảm sự hài hòa, trở thành không gian ý nghĩa, đáp ứng sự mong đợi của nhân dân Thủ đô nói riêng và bạn bè quốc tế đến Hà Nội nói chung.
Cùng với chỉnh trang quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, chính quyền Hà Nội cũng nghiên cứu quy hoạch, cải tạo khu vực phía đông Hồ Gươm theo hướng tăng cường không gian công cộng, không gian mở, phục vụ cộng đồng.
Hai khu vực nghiên cứu quy hoạch mở rộng không gian Hồ Gươm (màu vàng). Đồ họa: Đỗ Nam
Hồ Gươm rộng 12 ha, nằm giữa các phố Đinh Tiên Hoàng, Hàng Khay, Lê Thái Tổ, xung quanh tập trung nhiều cơ quan, doanh nghiệp, di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh, trong đó có cụm di tích quốc gia đặc biệt Hồ Gươm – Ngọc Sơn và di tích quốc gia đền Bà Kiệu.
Võ Hải