Tây NinhÔng Nguyễn Thanh Sơn khi là Trưởng Công an huyện Tân Biên đã ký quyết định thả 3 người buôn lậu ôtô Lexus, chỉ đạo cấp dưới và tác động VKS để rút hồ sơ.
Ngày 15/5, ông Sơn (cựu thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra, trưởng Công an huyện Tân Biên) và bà Hứa Thị Kim Ngân (cựu viện trưởng VKSND huyện) bị TAND tỉnh Tây Ninh tuyên phạt 9 tháng tù về tội Không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội.
Với vai trò đồng phạm, ông Vũ Đức Tân (cựu đội trưởng Đội cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, ma túy Công an huyện Tân Biên) và Nguyễn Minh Phụng (cựu phó thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra, phó trưởng Công an huyện Tân Biên) bị phạt 6 tháng tù treo; Trịnh Ngọc Anh (cựu phó thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra, phó trưởng Công an huyện Tân Biên) lĩnh 5 tháng 5 ngày tù.
Trả tự do cho tội phạm
Cáo trạng của VKSND Tối cao xác định, tối 20/4/2015, Công an huyện Tân Biên phối hợp Công an TP HCM bắt quả tang Nguyễn Đắc Tuyên lái chiếc Lexus RX350 biển số Campuchia, đi cùng Phùng Viết Đông và Phùng Tuấn Anh, về hành vi vận chuyển hàng lậu. Phó thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Tân Biên Nguyễn Minh Phụng phân công điều tra viên Vũ Đức Tân giải quyết.
Quá trình làm việc, 3 người khai đã cùng bàn bạc sang Campuchia mua ôtô này với giá 39.000 USD rồi mang về Việt Nam làm giả giấy tờ để sử dụng. Ông Phụng sau đó ký các quyết định tạm giữ, gia hạn tạm giữ đối với các nghi can trên để phục vụ điều tra.
Ngày 25/4/2015, Trưởng Công an huyện Tân Biên Nguyễn Thanh Sơn gọi điện cho ông Phụng trao đổi về việc rút lại các quyết định gia hạn tạm giữ do “cấp trên quan tâm” đến những nghi can này. Từ đó, Phụng chỉ đạo Tân qua điện thoại – liên hệ VKS huyện rút hồ sơ đề nghị phê chuẩn gia hạn tạm giữ để trả tự do cho Tuyên, Đông và Tuấn Anh.
Ông Tân đến VKS rút hồ sơ nhưng kiểm sát viên phụ trách Cao Văn Kính không đồng ý. Tuy nhiên, theo chỉ đạo của sếp là Viện trưởng Nguyễn Trung Bạo, ông Kính đã trả lại hồ sơ cho điều tra viên Tân.
Cùng ngày, ông Phụng ký, ban hành các quyết định trả tự do cho 3 nghi can trên với lý do “có nơi cư trú rõ ràng”, nhưng lùi lại một ngày là 24/4/2015. Ông Phụng báo cáo cho thủ trưởng Nguyễn Thanh Sơn về việc này.
Ngày 30/4/2015, ông Sơn tiếp tục ký 3 quyết định trả tự do cho Tuyên, Đông, Tuấn Anh nhưng ghi lùi lại ngày 21/4/2015 để đưa vào hồ sơ, nhằm tránh bị kiểm tra nghiệp vụ khi không xử lý hình sự các nghi can.
Tháng 12/2015, ông Sơn chỉ đạo Trịnh Ngọc Anh (được điều động bổ nhiệm thay Phụng) và điều tra viên Tân kiểm tra xác minh vụ việc, trao đổi thống nhất với VKSND huyện Tân Biên theo hướng “không khởi tố vụ án hình sự, xử lý hành chính và tịch thu sung công quỹ chiếc xe tang vật giao cho Tỉnh ủy Tây Ninh sử dụng”.
Đầu năm 2016, ông Sơn tiếp tục trao đổi với bà Hứa Thị Kim Ngân, Viện trưởng VKSND huyện Tân Biên (thay ông Bạo) về hướng xử lý vụ việc. Bà Ngân đồng ý và yêu cầu thụ lý nguồn tin trước khi ban hành quyết định không khởi tố vụ án.
Thống nhất với VKS, Công an huyện thụ lý nguồn tin và ông Ngọc Anh ký quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Sau khi nhận hồ sơ vụ án từ cơ quan điều tra, bà Ngân phân công kiểm sát viên Ngô Văn Lập (Viện phó) và kiểm sát viên Cao Văn Kính giải quyết.
‘Ép’ cấp dưới ký quyết định sai pháp luật
Sau khi nghiên cứu hồ sơ, ngày 22/3/2016, ông Kính báo cáo đề xuất và ông Lập phê duyệt đồng ý với quan điểm xác định “hành vi của Tuyên, Đông và Tuấn Anh cấu thành tội Buôn lậu“; đề xuất hủy quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan cảnh sát điều tra và tiếp tục xác minh, giám định đối với các tài liệu thu được khi bắt quả tang để làm cơ sở giải quyết.
Tuy nhiên, bà Ngân có bút phê chỉ đạo “việc Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Tân Biên ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự là có căn cứ và đúng pháp luật”.
Do ông Lập và ông Kính bảo lưu quan điểm, chiều 24/3/2016 bà Ngân tổ chức cuộc họp đơn vị và chỉ đạo ông Lập ký thông báo kiểm sát quyết định không khởi tố vụ án hình sự là “có căn cứ, đúng pháp luật”. Cùng ngày, ông Lập ký thông báo nhưng vẫn bảo lưu quan điểm của mình.
Tháng 4/2016, UBND tỉnh Tây Ninh ban hành quyết định xử phạt hành chính đối với Tuyên, tịch thu sung công chiếc ôtô Lexus RX 350 và giao cho Ban bảo vệ chăm sóc sức khỏe của tỉnh sử dụng.
Cuối năm 2016, quá trình kiểm tra nghiệp vụ, Cơ quan điều tra VKSND Tối cao phát hiện sai phạm, khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Tuyên và đồng phạm về tội Buôn lậu và Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức rồi chuyển cho Công an tỉnh Tây Ninh giải quyết theo thẩm quyền.
Tháng 9/2018, TAND tỉnh Tây Ninh xử phạt Tuyên, Đông, Tuấn Anh từ 14 đến 16 năm tù về 2 tội trên.
Lý do thả tội phạm
Hành vi sai phạm của các lãnh đạo Công an và VKSND huyện Tân Biên sau đó cũng bị xử lý.
Quá trình điều tra, ông Sơn khai thực hiện hành vi phạm tội do “cấp trên quan tâm đến các nghi can bị bắt giữ” và để nhanh chóng xử lý chiếc xe cho Tỉnh ủy sử dụng. Các ông Phụng, Ngọc Anh, Tân khai phạm tội theo chỉ đạo của ông Sơn. Còn bà Ngân cho rằng sai phạm do nể nang Sơn.
Đối với ông Nguyễn Trung Bạo (nguyên viện trưởng VKSND huyện Tân Biên) và kiểm sát viên Cao Văn Kính, VKSND Tối cao cho rằng họ không biết việc trả tự do cho 3 người trên nhằm mục đích gì, nên không có căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự.
Hải Duyên