Các chuyên gia cảnh báo nhà đầu tư không “đoán đáy”, mà nên hạ tỷ trọng nếu giữ nhiều cổ phiếu và ngược lại có thể quan sát sự phân hóa để giải ngân.
Kết thúc phiên giao dịch 29/7, chỉ số đại diện cho chứng khoán Việt Nam VN-Index giảm 64 điểm, tương đương 4,1%, về gần 1.493 điểm. Phiên trước, chỉ số này đã đạt mức cao kỷ lục 1.557 điểm.
Hơn 78% cổ phiếu trên sàn HoSE giảm, với 69 mã nằm sàn. Trong đó, toàn bộ nhóm VN30 – các công ty có vốn hóa lớn nhất thị trường và thanh khoản tốt – chìm trong sắc đỏ.
Nói với VnExpress, chuyên gia phân tích độc lập Huỳnh Hoàng Phương cho rằng nhà đầu tư đã chuẩn bị sẵn tâm lý cho “cú sập” sau giai đoạn tăng mạnh và liền mạch của VN-Index, phục hồi hơn 300 điểm tính từ đầu tháng 4. Với tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội) lớn, kịch bản chỉ số chung điều chỉnh mạnh đã được tính tới.
“Tuy nhiên mức giảm 64 điểm chỉ trong một phiên với thanh khoản kỷ lục vẫn gây bất ngờ với không ít nhà đầu tư”, ông nhận định.
Khảo sát nhanh của VnExpress thực hiện trên gần 1.300 độc giả tính đến 21h tối 29/7 cho thấy 58% dự đoán chứng khoán ngày 30/7 sẽ giảm. Tỷ lệ cho rằng thị trường đi ngang chiếm khoảng 13%. Song vẫn có tới 29% độc giả cho rằng VN-Index có thể tăng điểm.
Một trong những dữ kiện nhiều nhà đầu tư quan sát để dự đoán là thanh khoản. Trong phiên chứng khoán rơi mạnh, thanh khoản lập kỷ lục mới, đạt hơn 71.700 tỷ đồng, tương đương trên 2,79 tỷ cổ phiếu được sang tay. Tính trên toàn thị trường, tổng giá trị giao dịch đạt đỉnh hơn 76.000 tỷ đồng, khoảng 3 tỷ USD.
Tuy nhiên theo ông Phương, thanh khoản chưa hẳn là chỉ báo đầy đủ để nhà đầu tư đoán xem thị trường sẽ tăng hay giảm. Ở bất kỳ loại tài sản nào, thanh khoản cao đi kèm với độ biến động lớn. Theo đó, ông tin chứng khoán có thể sẽ còn biến động, tức vừa có khả năng các cổ phiếu nằm sàn hàng loạt hoặc ngược lại, nhiều mã tăng trần khi lực cầu gia nhập thị trường. Do vậy thay vì “đoán đáy”, nhà đầu tư cần chuẩn bị cho một giai đoạn thị trường biến động rất lớn trong ngắn hạn.
Theo quan sát của ông Hoàng Phương, những giai đoạn thị trường tạo đỉnh với tâm lý FOMO lớn, đợt điều chỉnh sẽ diễn ra tương đối lớn, quanh mức 10-15%. Với việc VN-Index đã giảm hơn 4% trong phiên 29/7, chứng khoán vẫn còn dư địa cho các nhịp rung lắc. Nhìn vào lịch sử các đợt điều chỉnh sau khi tạo đỉnh mới, thị trường cũng thường kiểm tra lại các mốc quan trọng, hiện nay là 1.450 hoặc 1.400 điểm.
Ông Nguyễn Thành Trung, CEO đơn vị tư vấn và ủy thác đầu tư FinSuccess, cũng dự đoán thị trường sẽ giảm khoảng 8-10% trong ngắn hạn. Đây sẽ là cú điều chỉnh tích cực (healthy correction) cần có trước khi chứng khoán có động lực trở lại.
Chứng khoán Thành Công (TCSC) cũng cho rằng sau phiên 29/7, VN-Index đã “gãy” khỏi vùng 1.500 điểm. Họ dự đoán phiên sáng 30/7, thị trường vẫn tiếp tục giảm điểm theo quán tính. Mức độ điều chỉnh sẽ phụ thuộc vào khả năng hấp thụ tại vùng này.
Tuy nhiên theo TCSC, thị trường vẫn còn câu chuyện nâng hạng vào tháng 9 đủ hấp dẫn để dòng tiền ở lại. Do đó, nhóm phân tích kỳ vọng VN-Index vẫn còn một nhịp tăng cho đến khi bước vào giai đoạn phân phối (nhà đầu tư lớn bán ra cổ phiếu sau khi thị trường đạt đỉnh) hoặc luân chuyển dòng tiền sang các nhóm ngành khác, không còn tình trạng tăng nóng.
Nhìn về trung và dài hạn, lãnh đạo FinSuccess cho rằng thị trường chứng khoán vẫn tích cực khi kinh tế Việt Nam tăng trưởng tốt, lợi nhuận doanh nghiệp phục hồi và định giá cổ phiếu không quá cao. Với kịch bản trên, nhà đầu tư nắm nhiều tiền mặt sẽ có lợi thế lớn ở hiện tại trong việc lựa chọn những cổ phiếu có mức chiết khấu tốt với nền tảng cơ bản lành mạnh để kỳ vọng lợi nhuận cho trung và dài hạn.
Nhà đầu tư đang quan sát thị trường tại một công ty chứng khoán ở TP HCM. Ảnh: An Khương
Tương tự, ông Huỳnh Hoàng Phương cũng cho rằng nhóm giữ tiền mặt có thể tính chuyện tham gia thị trường sau thời gian dài đứng ngoài quan sát khi tâm lý FOMO dâng cao. Tuy nhiên chuyên gia lưu ý việc “đoán đáy” để xuống tiền khó có thể mang lại xác suất thành công cao. Thay vào đó, nhà đầu tư nên tập trung vào sự phân hóa của thị trường.
Theo quan sát của ông Phương, chứng khoán thường phân hóa từ phiên T+3 sau những đợt điều chỉnh giữa giai đoạn uptrend. Nhà đầu tư nên theo dõi diễn biến để tìm ra các cổ phiếu, nhóm ngành có câu chuyện riêng để rót tiền. Thời gian đầu khi xác định được các mã hình thành xu hướng (trend), nhà đầu tư có thể phân bổ với tỷ trọng vừa phải, không quá 50% danh mục. Sau đó tùy theo diễn biến thị trường để gia tăng hoặc tìm thêm cơ hội đầu tư khác.
Ở góc nhìn khác, nhóm phân tích Chứng khoán Beta (BSI) lại cho rằng trong bối cảnh hiện tại, thị trường bước vào vùng rủi ro cao với sự chi phối lớn từ cảm xúc và dòng tiền ngắn hạn. Điều này có thể khiến thị trường dễ phản ứng thái quá trước các thông tin bên ngoài, dẫn đến những pha “rũ bỏ” bất ngờ.
“Trong giai đoạn nhạy cảm này, ưu tiên hàng đầu của nhà đầu tư là bảo toàn thành quả đang có, chứ không tìm kiếm lợi nhuận tức thì”, nhóm phân tích BSI nêu quan điểm.
Theo đó, việc hạ tỷ trọng ở những mã đã tăng nóng và có dấu hiệu suy yếu là bước đi nên được cân nhắc sớm. Đồng thời, nhà đầu tư nên duy trì tỷ trọng tiền mặt hợp lý để linh hoạt trước các kịch bản có thể diễn ra trong ngắn hạn. BSI nhấn mạnh tuyệt đối tránh tâm lý “bắt đáy liều lĩnh” khi xu hướng thị trường chưa thật sự rõ ràng.
Tất Đạt