Nhiều doanh nghiệp trên sàn chứng khoán ghi nhận lợi nhuận trên ngàn tỉ đồng mỗi năm, bao gồm nhiều nhóm ngành, không chỉ mỗi ngân hàng – Ảnh: QUANG ĐỊNH
50 doanh nghiệp giữ vốn hóa nửa sàn chứng khoán, đa số lãi ròng hơn 1.000 tỉ đồng
Vietnam Report vừa công bố danh sách Top 50 công ty đại chúng uy tín và hiệu quả năm 2025 (VIX50), bảng xếp hạng ghi nhận những doanh nghiệp tiêu biểu trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Theo đó, tổng vốn hóa của các doanh nghiệp này chiếm hơn 52% toàn thị trường chứng khoán, khẳng định vai trò dẫn dắt với ROE (tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) trung bình gần 17%, nghĩa là cứ 100 đồng vốn góp của cổ đông thì tạo ra xấp xỉ 17 đồng lợi nhuận mỗi năm.
Ngoài ra, trong 5 năm qua, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của nhóm này tăng trung bình gần 14% và hơn 21% mỗi năm. Đây là mức tăng trưởng kép, phản ánh sự ổn định và hiệu quả trong hoạt động kinh doanh.
Về quy mô, có 27 doanh nghiệp sở hữu vốn hóa trên 1 tỉ USD, 22 doanh nghiệp đạt doanh thu trên 1 tỉ USD và 40 doanh nghiệp lãi ròng sau thuế vượt 1.000 tỉ đồng.
Nhóm ngân hàng tiếp tục chiếm ưu thế với 7 vị trí đầu bảng, gồm Vietcombank, BIDV, VietinBank, MB, ACB, HDBank và Techcombank.
Đáng chú ý, FPT – đại diện ngành công nghệ – lần đầu tiên vươn lên vị trí số 1, cho thấy sự thay đổi trong cách nhìn nhận của thị trường về vai trò dài hạn của doanh nghiệp công nghệ trong nền kinh tế số.
Ở các ngành khác, Vinhomes (mã chứng khoán VHM) dẫn đầu về lợi nhuận, Nhựa Bình Minh (BMP) đứng đầu về ROE. Còn Hải An (HAH), Nam Long (NLG), Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (MVN) và ACV là những cái tên nổi bật về tốc độ tăng trưởng.
Về cơ cấu ngành, khối ngân hàng chiếm 26% số lượng doanh nghiệp trong VIX50, trong khi bất động sản giảm từ 14% xuống còn 10% do tác động từ chính sách siết tín dụng.
Ngược lại, ngành thực phẩm và vận tải – logistics tăng tỉ trọng nhờ phục hồi nhu cầu tiêu dùng và lưu thông hàng hóa. Ngành xây dựng – vật liệu xây dựng cũng được hưởng lợi từ đầu tư công, tăng nhẹ lên mốc 10%.
Cơ cấu ngành phản ánh sự kết hợp giữa nhóm trụ cột truyền thống và ngành tăng trưởng mới
Hiệu suất tài chính bền vững, vượt qua biến động vĩ mô
Theo dữ liệu từ Vietnam Report, trong giai đoạn 2021 – 2025, các doanh nghiệp trong nhóm VIX50 đã chứng minh khả năng vận hành ổn định và chống chịu tốt trước hàng loạt cú sốc như đại dịch COVID-19, chiến tranh, khủng hoảng chuỗi cung ứng và lạm phát.
Trong 5 năm, tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) luôn duy trì ở mức 17% – 21%, cao hơn đáng kể so với mức trung bình toàn thị trường. Dù lợi nhuận ròng trên mỗi cổ phiếu (EPS) giảm nhẹ từ 4.283 đồng xuống còn 3.898 đồng do chi phí đầu vào tăng và mặt bằng lãi suất cao, nhưng vẫn được đánh giá là tích cực trong bối cảnh kinh tế khó khăn.
Tỉ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu (D/E) trung bình của nhóm là 3,68 lần. Mức đòn bẩy này cao hơn tiêu chuẩn an toàn thông thường của các doanh nghiệp phi tài chính (khoảng 1 – 2 lần), nhưng vẫn phù hợp với cơ cấu ngành hiện tại của các doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm ngân hàng, xây dựng…, cho phép tận dụng vốn vay một cách cân đối mà không làm gia tăng đáng kể rủi ro tài chính.
Tổng thể, bức tranh tài chính của top 50 doanh nghiệp tiêu biểu trên sàn chứng khoán cho thấy sự ổn định về hiệu suất sử dụng vốn, tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận duy trì tích cực, cùng với quản trị nợ hợp lý.
Kết hợp giữa sức mạnh của các nhóm ngành truyền thống (ngân hàng, bất động sản, xây dựng) và động lực từ các ngành tăng trưởng (công nghệ, thực phẩm, logistics), duy trì nền tảng tài chính.
4 nhóm doanh nghiệp lớn, định hình nền kinh tế:
Vietnam Report chia 50 công ty đại chúng tiêu biểu trên sàn chứng khoán Việt thành 4 nhóm chính:
– Nhóm phát triển toàn diện: Hóa chất Đức Giang (DGC), ngân hàng ACB, MBB, HDB… với tăng trưởng giá cổ phiếu và tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) đều nổi bật.
– Nhóm tăng trưởng mạnh nhưng hiệu quả còn cải thiện: FPT, Thế Giới Số (DGW), Phân bón Dầu khí Cà Mau (DCM), ngân hàng BID, SHB… có tiềm năng lớn khi kết quả kinh doanh đang bứt phá.
– Nhóm nền tảng ổn định, đà tăng đều: Cơ điện lạnh (REE), ngân hàng VCB, TCB… với ROE ổn định, thích hợp cho nhà đầu tư dài hạn, ưu tiên tích lũy giá trị.
– Nhóm tài chính vững nhưng đang chịu áp lực chu kỳ: Một số doanh nghiệp duy trì hiệu quả vốn cao nhưng lợi nhuận tăng chậm do đặc thù ngành.
Tổng thể, các doanh nghiệp hội tụ năng lực tài chính, hiệu quả hoạt động và tiềm năng tăng trưởng dài hạn.
Trong bối cảnh thị trường tái cấu trúc theo hướng bền vững và hiện đại, nhóm này không chỉ là điểm tựa cho dòng vốn đầu tư mà còn góp phần định hình chiến lược phát triển tương lai của nền kinh tế Việt Nam.