Hà NộiĐỗ Thương Thương, kế toán Bảo hiểm xã hội quận Nam Từ Liêm, khi lên danh sách chi trả chế độ đã “nhặt” ra các công ty được trả bảo hiểm cao nhất, rồi tráo số tài khoản của họ bằng số người quen của mình.
Tòa Phúc thẩm Tòa án nhân dân Tối cao tại Hà Nội vừa mở phiên phúc thẩm vụ án xảy ra tại Bảo hiểm xã hội quận Nam Từ Liêm (cũ) theo cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của ông Lê Mạnh Quân, 53 tuổi, Giám đốc Bảo hiểm xã hội quận Nam Từ Liêm giai đoạn 2014-2024 và Đinh Tĩnh Giang, 52 tuổi, Kế toán trưởng giai đoạn 2020-2024.
Tại phiên sơ thẩm, hai người lần lượt bị tuyên 3 năm 6 tháng và 4 năm tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Đỗ Thương Thương, 35 tuổi, kế toán viên, bị phạt tù chung thân về tội Tham ô tài sản, không kháng cáo song vắng mặt. Cho rằng điều này ảnh hưởng đến việc làm rõ tình tiết kháng cáo, toà phúc thẩm đã hoãn xét xử.
Phiên toà cho định ngày mở lại.
Đỗ Thương Thương khi bị bắt. Ảnh: Công an cung cấp
Hồ sơ vụ án xác định, tại Bảo hiểm xã hội quận Nam Từ Liêm (cũ), bị cáo Thương có trách nhiệm kiểm tra từng trường hợp, đối chiếu với dữ liệu của Bảo hiểm xã hội xác định từng cá nhân hoặc công ty có nợ bảo hiểm không, nếu có nợ thì chưa chi trả. Nếu đủ điều kiện hưởng, Thương hạch toán tài khoản kế toán, lập bảng kê danh sách.
Theo quy định, khi chi trả tiền bảo hiểm ốm đau, thai sản, dưỡng sức cho công ty và cá nhân trên địa bàn quận Nam Từ Liêm, bộ phận kế toán tiếp nhận danh sách các đơn vị, cá nhân được xét duyệt chi trả. Thương sử dụng email của bộ phận kế toán gửi dữ liệu đến email của cán bộ ngân hàng để kiểm tra tính thống nhất của thông tin cá nhân, công ty và số tài khoản thụ hưởng để chuẩn bị việc chuyển tiền.
Đồng thời, Thương in uỷ nhiệm chi, bảng kê danh sách trình ông Giang, ông Quân thẩm tra, ký duyệt. Các tài liệu sau đó được Thương đóng dấu và chuyển đến ngân hàng để thực hiện chuyển tiền từ tài khoản của Bảo hiểm xã hội đến đối tượng thụ hưởng.
VKS cáo buộc, sau khi đã có đầy đủ chữ ký duyệt của hai sếp, Thương chọn các công ty được chi trả bảo hiểm với số tiền lớn rồi chỉnh sửa thông tin chuyển tiền trên bảng kê bằng thông tin của 3 người quen.
Thương in ra bản cứng để thay vào các trang giữa của bảng kê, đóng dấu của BHXH quận Nam Từ Liêm rồi chuyển tài liệu này đến ngân hàng để chuyển tiền vào các tài khoản thụ hưởng
Để tránh việc khiếu nại của các công ty, cá nhân không nhận được tiền bảo hiểm xã hội, tại các đợt chuyển tiền sau, Thương lập khống ủy nhiệm chi, hạch toán các khoản tiền vào tài khoản phải thu khác. Bị cáo đưa tên các công ty, cá nhân này vào danh sách chi trả tiền và tiếp tục dùng thủ đoạn trên để chuyển tiền cho các công ty, cá nhân được thụ hưởng.
Cơ quan công tố cáo buộc, tháng 10/2022 đến 2/2024, Thương đã chỉnh sửa thông tin để chiếm đoạt hơn 72 tỷ đồng từ tài khoản của Bảo hiểm xã hội quận Nam Từ Liêm.
Trong đó, Thương chuyển hoàn trả 4,5 tỷ đồng cho một số công ty, cá nhân bị Thương chiếm đoạt; chuyển trả 3 tỷ đồng về tài khoản của Bảo hiểm xã hội quận Nam Từ Liêm. Số tiền còn lại là 64,8 tỷ đồng, Thương đầu tư tài chính trên mạng thua lỗ hết, được xác định là số tiền bị cáo chiếm đoạt.
Ngày 22/2/2024, ông Giang phát hiện bất thường nên báo giám đốc Quân để báo cáo lãnh đạo Bảo hiểm xã hội Hà Nội. Đồng thời ông Quân làm đơn tố giác gửi cơ quan điều tra.
Thương bị bắt tháng 4. Ông Quân và Giang bị bắt tháng 7 năm 2024.
Sai lầm do “quá tin tưởng cấp dưới”
Tại cơ quan điều tra, Thương thừa nhận hành vi, nói không có khả năng chi trả sinh hoạt cuộc sống và mong kiếm tiền để trả lại cho cơ quan nên tham gia các hội nhóm đầu tư, kiếm tiền online. Hàng ngày, Thương phải có tiền để nạp vào nhưng càng tham gia sâu vào các nhóm kiếm tiền lại càng thua nhiều tiền.
Mặt khác, theo nữ kế toán, việc quản lý tại Bảo hiểm xã hội quận Nam Từ Liêm rất lỏng lẻo, không sát sao trong rà soát chứng từ, kiểm tra. Thương do đó dễ dàng lập các ủy nhiệm chi khống để chiếm đoạt tiền của đơn vị.
Kế toán trưởng Giang bị cáo buộc không thường xuyên kiểm tra công nợ, không kiểm tra đối chiếu số tiền đã chi ra khỏi tài khoản và số tiền hạch toán ghi nhận trên tài khoản của cơ quan. Khi xem hồ sơ, tài liệu do Thương trình, ông Giang không kiểm tra, đối chiếu nên đã không phát hiện ra sai phạm của Thương.
Ông khai do chủ quan, không có nhiều kinh nghiệm về lĩnh vực công nghệ thông tin, không hiểu biết nhiều về phần mềm kế toán và do đã tin tưởng cấp dưới.
Là người trực tiếp phụ trách bộ phận kế toán, khi nhận hồ sơ do Thương lập và Giang trình ký, giám đốc Quân bị cáo buộc chỉ kiểm tra hồ sơ đã đủ thủ tục, chữ ký của kế toán trưởng và tổng số tiền đã khớp hay chưa mà không kiểm tra chi tiết, rà soát.
Ông cũng “không thường xuyên” kiểm tra rà soát tình hình tài chính của đơn vị và quá trình thực hiện công vụ của cấp dưới nên không phát hiện được hành vi dù xảy ra suốt thời gian dài.
Giám đốc Quân khai theo quy định hàng tháng phải đối chiếu số liệu về việc chi trả tiền bảo hiểm và giao cho kế toán trưởng Giang thực hiện nhưng không thấy Giang báo cáo có việc bất thường. Họ khai “không phát hiện” ra số tiền đã chi trả thực tế tại ngân hàng vượt số tiền đề nghị chi trả.
Năm 2022 -2024, ông khai không ra quyết định kiểm tra, rà soát nội bộ, không đối chiếu rà soát các khoản đã chi. Ông nhận thức với vai trò quản lý đã không làm hết chức trách, nhiệm vụ được giao, “do tin tưởng cấp dưới” nên xảy ra sai phạm rất lâu mới phát hiện.
Ba người quen được Thương mượn số tài khoản để nhận tiền không biết nguồn gốc số tiền, cơ quan điều tra do đó không có căn cứ xác định là đồng phạm, nên không xử lý.
Thanh Lam