Giá cát xây dựng tăng đột biến, nhà thầu lao đao

Sáng 18-5, nhiều đại lý, doanh nghiệp bán lẻ cát tại TP Gia Nghĩa (Đắk Nông) đã thông báo giá tăng thêm lần nữa. Giá cát xây dựng được báo ở mức 800.000 – 900.000 đồng/m³, tăng gần 100% so với trước. Một số khu vực như huyện Tuy Đức, Đắk R’lấp, giá lên đến 1 triệu đồng/m³.

Giá cát tăng hơn 1 triệu đồng/m³, người dân lao đao

Theo các đại lý, nguyên nhân giá cát tăng phi mã là do nguồn cung từ các mỏ cát trên địa bàn huyện Krông Nô giảm mạnh, nhiều mỏ tạm dừng hoặc bán nhỏ giọt với lý do hết hàng, phương tiện hư hỏng hoặc chờ hoàn tất đăng kiểm.

Khảo sát cho thấy lượng cát cung ứng ra thị trường hiện chỉ bằng khoảng 20 – 30% so với trước. Nhiều bãi cát tại các xã Đắk Nang, Quảng Phú, Buôn Choáh, Nâm N’Đir gần như đóng cửa hoàn toàn suốt một tuần qua.

“Chính quyền xã không nhận được bất cứ thông báo nào về việc ngừng khai thác hay bán cát. Người dân hỏi mua mà không có, đành xoay sang những nơi xa hơn với giá vận chuyển đội lên rất cao”, ông Đỗ Thanh Hùng – chủ tịch UBND xã Quảng Phú (huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông) – cho biết.

“Nếu tình trạng này kéo dài, đến mùa mưa dù có cát cũng không thể xây được. Chúng tôi thật sự rất lo”, anh Lê Văn Tuấn, một chủ doanh nghiệp xây dựng tại Gia Nghĩa, bày tỏ.

Tình cảnh tương tự cũng xảy ra tại Đắk Lắk. Giá cát tại TP Buôn Ma Thuột và các huyện Cư M’gar, Krông Búk, Ea H’leo, thị xã Buôn Hồ… hiện dao động từ 500.000 – 550.000 đồng/m³, tăng gần gấp đôi so với một tháng trước.

“Công ty tôi đang triển khai 5 công trình thì cả 5 đều tạm ngưng vì không có cát. Giá tăng gần 80%, gọi mỏ cũng không có xe chở như trước”, giám đốc một doanh nghiệp xây dựng tại Đắk Lắk chia sẻ. Ông này cho biết đang lo lắng vì một số dự án công có nguy cơ chậm tiến độ, bị xử phạt hợp đồng.

Nguồn khai thác sụt giảm nghiêm trọng do… tàu chưa đăng kiểm

Không chỉ doanh nghiệp, các đại lý vật liệu xây dựng cũng gặp khó. Chị Tạ Bích Trâm, chủ cửa hàng vật liệu tại TP Buôn Ma Thuột, cho hay: “Cát tăng giá mà cũng không có hàng. Xi măng, thép, đá cũng ế theo vì người dân không dám sửa nhà”.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk, tình trạng thiếu cát là do một số phương tiện khai thác phải tạm dừng vì hết hạn đăng kiểm, cộng với mực nước sông xuống thấp khiến việc hút cát gặp khó khăn.

Tuy nhiên đây là hiện tượng xảy ra định kỳ vào mùa khô và chưa từng khiến giá cát tăng sốc như năm nay. Một số ý kiến cho rằng có hiện tượng găm hàng, tạo khan hiếm giả để đẩy giá.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Nông, toàn tỉnh có 7 doanh nghiệp được cấp phép khai thác cát trên sông Krông Nô với tổng công suất hơn 180.000m³/năm. Gần như toàn bộ nguồn cung cát của tỉnh đều phụ thuộc vào con sông này. Ngoài ra, tỉnh cũng nhập cát từ các địa phương như Đắk Lắk, Lâm Đồng, Bình Phước nhưng lượng nhập không đáng kể.

Ngày 5-5, Bộ Công an đã có công điện yêu cầu công an các địa phương tổng kiểm tra hoạt động khai thác, vận chuyển, tiêu thụ cát, sỏi lòng sông. Tại Đắk Lắk, Phòng Cảnh sát kinh tế đang phối hợp kiểm tra 21 doanh nghiệp khai thác cát.

Trung tá Nguyễn Đức Duy, phó trưởng phòng cảnh sát kinh tế, khẳng định: “Việc kiểm tra không phải nguyên nhân gây khan hiếm cát. Mục tiêu là lập lại trật tự, minh bạch trong hoạt động khai thác”.

Trong khi đó cơn “bão giá” cát và thiếu vật liệu đang đẩy nhiều dự án trọng điểm đến bờ đình trệ. Tại Đắk Lắk, Ban quản lý dự án thành phần 3 cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột cho biết hiện cần khoảng 400.000m³ cát nhưng chưa có nguồn ổn định. Nhiều công trình công tại TP Buôn Ma Thuột, Ea Kar… cũng chậm tiến độ vì thiếu cát xây dựng.

Hai Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk và tỉnh Đắk Nông đang kiểm tra, xác minh nguyên nhân thực sự khiến hàng loạt mỏ tạm ngưng hoạt động, đồng thời đề xuất giải pháp ổn định cung ứng cát cho thị trường.