Dư nợ tín dụng xanh còn quá khiêm tốn

Tín dụng xanh mới chiếm khoảng 4,3% tổng dư nợ tín dụng

Thông tin này được đưa ra tại hội thảo “Hành trình chuyển đổi xanh và các giải pháp tài chính – công nghệ”, do BIDV tổ chức ở TP.HCM hôm nay, 20-6.

Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, đến hết quý 1-2025 dư nợ tín dụng đối với các dự án xanh là 704.000 tỉ đồng, tăng 3,6% so với cuối năm ngoái. Dù dư nợ tín dụng xanh đã tăng hơn 8 lần so với năm 2015, nhưng mới chiếm khoảng 4,3% tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế.

Theo nghị quyết 198 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được Nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).

TS Cấn Văn Lực cho rằng để chính sách này phát huy hiệu quả, cần nhanh chóng triển khai, thành lập quỹ hỗ trợ chuyển đổi xanh quốc gia, từ đó hỗ trợ trực tiếp 2% lãi suất.

Có nhiều lý do cần tăng trưởng xanh. Tăng trưởng xanh có mối quan hệ tương quan chặt chẽ giữa môi trường và sức khỏe, nhất là bối cảnh dịch bệnh gia tăng… Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam thuộc 5 quốc gia chịu ảnh hưởng lớn bởi biến đổi khí hậu và thay đổi hệ sinh thái sinh học.

Hiệu quả kinh tế – xã hội cũng cao hơn nhiều nếu tăng trưởng xanh: Cứ 1 triệu USD đầu tư vào năng lượng tái tạo giúp tăng thêm ít nhất 5 việc làm (so với đầu tư năng lượng hóa thạch). Ngoài ra tăng trưởng xanh cũng giúp tăng năng lực cạnh tranh, hấp dẫn đối với nhà đầu tư nước ngoài.

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Long – phó tổng giám đốc BIDV – cho hay ngân hàng không chỉ cung cấp các sản phẩm tài chính xanh và gói hỗ trợ ưu đãi, mà còn không ngừng mở rộng hợp tác với các tổ chức quốc tế, đối tác công nghệ và tư vấn ESG. Ngân hàng hướng đến việc xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện, giúp doanh nghiệp chuyển đổi xanh hiệu quả và bền vững.

“BIDV cam kết ưu tiên dòng vốn cho các hoạt động kinh tế xanh, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng lộ trình ESG thông qua các sản phẩm tín dụng xanh, dịch vụ tư vấn, nền tảng số và kết nối với hệ sinh thái đối tác đa ngành”, ông Long nói.

Doanh nghiệp Việt Nam mới đang ở giai đoạn khởi đầu của chuyển đổi xanh

Theo nhận định của các chuyên gia, hiện nay phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn khởi đầu của chuyển đổi xanh. Tỉ lệ doanh nghiệp có hiểu biết và hành động cụ thể liên quan đến các yếu tố môi trường, xã hội và quản trị (ESG) còn thấp.

Nhiều doanh nghiệp chưa đánh giá đầy đủ các rủi ro, cơ hội từ chuyển đổi xanh đến chuỗi cung ứng, sản phẩm hay chiến lược kinh doanh. Khó khăn về nguồn lực, thiếu thông tin, hạn chế về năng lực quản trị cũng là những rào cản lớn khiến chuyển đổi xanh chưa trở thành một phần trong chiến lược dài hạn.

Do vậy cần thay đổi nhận thức, tư duy về chuyển đổi xanh; coi đó là khoản “đầu tư”, chứ không phải “chi phí”. Song song đó, cần gắn kết các chiến lược, kế hoạch phát triển xanh với quy hoạch, chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, địa phương và bản thân doanh nghiệp.

Đồng thời cần ban hành chính sách thay đổi hành vi (nhất là đầu tư, tiêu dùng, sinh hoạt. Hỗ trợ tài chính (thuế, phí, lãi suất, gồm cả chi phí xác nhận xanh…) cho các sản phẩm, dịch vụ, tiêu dùng xanh…