Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu tận dụng cơ hội từ nhu cầu nguồn hàng tăng vọt ở nhiều nước – Ảnh: TẤN LỰC
Ông Nguyễn Đình Tùng – phó chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam, tổng giám đốc Vina T&T Group – cho biết công ty chỉ xuất một lượng nhỏ sang Trung Đông, chủ yếu đến UAE, Oman, Saudi Arabia, không nằm trong vùng chiến sự nên hoạt động xuất khẩu vẫn ổn định. Các đơn hàng trái cây đi Mỹ và Liên minh châu Âu cũng chưa bị ảnh hưởng.
Trong khi đó, ông Nguyễn Tuấn Việt – giám đốc Công ty VIETGO – cũng nhận định tác động lớn nhất hiện nay là chi phí vận chuyển gia tăng do bất ổn tại các tuyến đường huyết mạch như kênh Suez, eo biển Hormuz. Thay vì tăng cước vào mùa cao điểm cuối năm như thông lệ, năm nay giá vận tải sẽ tăng sớm hơn.
Tuy nhiên, ông Việt cũng nhìn thấy nhiều cơ hội mới khi chuỗi cung ứng bị đứt gãy. Nhu cầu tích trữ hàng thiết yếu tăng mạnh, nhất là từ các nhà nhập khẩu lớn như Ấn Độ, vốn chiếm thị phần lớn trong hoạt động thương mại tại Trung Đông. Ngay khi chiến sự nổ ra, một số đối tác Ấn Độ đã liên hệ tìm nguồn cung từ Việt Nam.
“Dù kim ngạch xuất khẩu sang Trung Đông còn khiêm tốn, nhưng với lợi thế từ các hiệp định thương mại, tiêu chuẩn thị trường không quá cao và khoảng cách vận chuyển ngắn, nhiều mặt hàng Việt có tiềm năng như than củi, hạt điều, tiêu, chè, trái cây khô – tươi, thủy sản, thiết bị điện tử… đang tận dụng cơ hội”, ông Việt nói.
Theo khảo sát của VIETGO, dù có tâm lý lo ngại, các doanh nghiệp vẫn duy trì hoạt động giao thương ổn định, đơn hàng không bị gián đoạn.
Rút kinh nghiệm từ cuộc chiến Nga – Ukraine, khi nhu cầu viên nén mùn cưa tăng vọt đưa Việt Nam là nước đứng thứ hai thế giới về mặt hàng này, ông Việt kỳ vọng các doanh nghiệp Việt sẽ tận dụng tốt cơ hội, mở rộng xuất khẩu các mặt hàng thiết yếu và phục vụ tái thiết sau chiến tranh.
Doanh nghiệp cần đa dạng nguồn xuất khẩu
Bộ Công Thương dự báo giá các mặt hàng tiêu dùng, giá nhiên liệu, giá dầu sẽ có biến động theo chiều hướng gia tăng, gây tác động tiêu cực, đa chiều tới sản xuất, xuất khẩu. Với dịch vụ logistics, giá nhiên liệu tăng làm cho giá cước vận tải biển, vận tải hàng hóa tiếp tục tăng, đặc biệt các tuyến đi tới các nước Ả Rập. Một số công ty vận tải biển đã tăng phụ phí bảo hiểm cho tàu qua vịnh Ba Tư và biển Ả Rập.
Bộ khuyến cáo doanh nghiệp cần đa dạng nguồn cung hàng hóa, tìm kiếm thị trường thay thế khi xuất khẩu sang các thị trường ở Trung Đông gặp khó khăn.
Đàm phán và ký kết hợp đòng mua bán cần chú ý điều khoản logistics, vận chuyển, giao hàng và bảo hiểm để tránh rủi ro; chủ động phân tích tình hình biến động địa chính trị để có phương án ứng phó, có kế hoạch phòng ngừa giảm nguy cơ rủi ro, tổn thất và trao đổi với cơ quan nhà nước để có hỗ trợ kết nối đơn hàng, thị trường mới…