Bộ Nông nghiệp và Môi trường dự kiến xây dựng ít nhất 15 vùng trồng phát thải thấp trong 10 năm tới để hiện thực hóa mục tiêu netzero.
Tại hội nghị tham vấn Đề án sản xuất trồng trọt giảm phát thải giai đoạn 2025-2035 do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức sáng 30/7, Cục phó Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Nguyễn Thị Thu Hương cho biết, đề án được xây dựng trên thực trạng hiện tổng lượng phát thải khí nhà kính của Việt Nam khoảng 454,6 triệu tấn CO2 tương đương, tăng gần gấp đôi so với năm 2010.
Lĩnh vực nông nghiệp chiếm khoảng 116,51 triệu tấn, riêng trồng trọt canh tác lúa và một số loại cây trồng chủ lực, đốt phế phụ phẩm nông nghiệp ngoài đồng chiếm khoảng 80% tổng phát thải của ngành nông nghiệp.
Bà Hương chia sẻ, đề án đặt ra mục tiêu đến năm 2035, lĩnh vực trồng trọt sẽ góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm 30% tổng lượng phát thải khí metan, giảm ít nhất 10% tổng lượng phát thải khí nhà kính so với năm 2020.
Hội nghị tham vấn đề án sản xuất trồng trọt giảm phát thải, sáng 30/7. Ảnh: N.N
“Nếu không có giải pháp tổng thể, các thực hành canh tác cũ sẽ không chỉ ảnh hưởng xấu tới môi trường mà sản xuất nông sản của Việt Nam sẽ gặp nhiều rào cản từ thị trường quốc tế khi các yêu cầu về giảm phát thải, chứng nhận bền vững và truy xuất dấu vết carbon ngày càng khắt khe”, bà Hương nói.
Đề án cũng đặt ra mục tiêu tổ chức triển khai ít nhất 15 mô hình sản xuất giảm phát thải tại các vùng sinh thái; thí điểm ít nhất 5 mô hình canh tác có khả năng phát triển tín chỉ carbon đáp ứng được yêu cầu của các tổ chức quốc tế.
Đồng thời, xây dựng và ban hành ít nhất 5 gói kỹ thuật sản xuất giảm phát thải áp dụng cho 5 cây trồng chủ lực. Hình thành cơ sở dữ liệu phát thải trong trồng trọt theo cây trồng, vùng sinh thái kết nối đồng bộ với Hệ thống đăng ký quốc gia.
Ngoài ra, đề án cũng dự kiến tổ chức đào tạo, tập huấn về kỹ thuật, chính sách, nhận thức chung và công cụ đo phát thải cho tối thiểu 3.000 cán bộ kỹ thuật cơ sở, khuyến nông, nông dân, doanh nghiệp trên toàn quốc.
Sắc màu ruộng bậc thang bên triền núi Ngọc Linh, Quảng Ngãi. Ảnh: Thảo Vy
Cơ quan soạn thảo kỳ vọng, khi thực hiện đề án sẽ áp dụng các kỹ thuật như tưới ngập khô xen kẽ (AWD), quản lý phân bón hợp lý, sử dụng vật tư có nguồn gốc sinh học giúp giảm chi phí đầu vào 5-15% so với canh tác thông thường. Việc sản xuất theo hướng giảm phát thải, có truy xuất nguồn gốc carbon, chứng nhận môi trường sẽ giúp tiếp cận các thị trường có giá trị cao như: EU, Nhật Bản, Bắc Mỹ… với giá bán tăng 10-25%.
“Đề án được thực hiện còn góp phần đáng kể trong việc giảm phát thải khí nhà kính, ước tính, nếu triển khai hiệu quả các giải pháp tổng thể từ Đề án có thể giúp giảm được 8 – 11 triệu tấn CO2 tương đương/năm”, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đưa ra hai phương án để thực hiện. Phương án một sẽ thực hiện với 5 loại cây trồng gồm lúa, sắn, cà phê, chuối và mía trên phạm vi toàn quốc. Phương án hai, thực hiện trên phạm vi toàn quốc trong giai đoạn 2025-2035 với các cây trồng trong lĩnh vực trồng trọt trong đó tập trung vào một số cây trồng chủ lực. Với phương án hai sẽ bổ sung thêm đơn vị thực hiện là các đối tác quốc tế.
Gia Chính