
Hầm vàng như địa đạo giữa rừng Vĩnh Linh – Ảnh: NGỌC HÙNG
Ngày 25-4, Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Trị cho hay vừa kiến nghị UBND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh chủ trì, phối hợp với UBND huyện Vĩnh Linh và các sở ngành xây dựng và triển khai phương án đánh sập, phá hủy toàn bộ 9 hầm lò khai thác vàng trái phép.
Hầm vàng như địa đạo
Tình trạng khai thác vàng trái phép tại khu vực rừng phòng hộ lưu vực sông Bến Hải thuộc địa bàn các xã Vĩnh Hà và Vĩnh Ô (huyện Vĩnh Linh) đang diễn biến phức tạp với sự gia tăng về quy mô và mức độ tinh vi.
Theo báo cáo từ Ban quản lý rừng phòng hộ lưu vực sông Bến Hải, hiện có 9 hầm lò khai thác vàng được đào từ hơn 20 năm trước trong lâm phần quản lý tại Vĩnh Hà và Vĩnh Ô.
Mặc dù đã được phát hiện, song do thiếu phương tiện khảo sát chuyên dụng, ban quản lý và địa phương không thể xác định chính xác độ sâu, bề rộng cũng như kết cấu chống đỡ bên trong các hầm này.
“Do mức độ nguy hiểm cao nên chúng tôi không thể khảo sát bên trong, chỉ biết các hầm vàng như địa đạo, nhiều ngóc ngách sâu trong núi”, ông Nguyễn Ngọc Hùng – giám đốc ban quản lý cho hay.
Sự gia tăng hoạt động khai thác vàng trái phép được ghi nhận từ cuối năm 2024 và đầu năm 2025, thời điểm giá vàng tăng cao. Lợi nhuận khổng lồ đã thúc đẩy các “chủ lò vàng” đầu tư máy móc hiện đại và thuê nhân công chuyên nghiệp từ ngoài địa phương, chủ yếu là từ Thái Nguyên và Quảng Nam.
Từ đầu năm đến hết tháng 3-2025, ban quản lý phối hợp với xã Vĩnh Hà, xã Vĩnh Ô tổ chức 11 đợt truy quét, đẩy đuổi được một số đối tượng ra khỏi rừng, phá hủy 19 lán trại cùng nhiều máy móc, dụng cụ.
Giữa tháng 4-2025, 3 điểm chốt chặn đã được thành lập tại các tiểu khu 582, 583 (xã Vĩnh Ô) và tiểu khu 575H (xã Vĩnh Hà), nhằm tăng cường tuần tra, bảo vệ rừng và kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi khai thác vàng trái phép.

Lán trại của các đối tượng khai thác vàng – Ảnh: NGỌC HÙNG
Nghiên cứu phương án đánh sập hầm vàng
Đáng báo động hơn, lực lượng chức năng phát hiện 6 bể chứa nước được tạo từ bao tải, đất và lót bạt. Các bể này chứa hóa chất cực kỳ độc hại phục vụ tách, lọc vàng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường. Nước từ các bể tràn ra sông suối làm cá tôm chết hàng loạt, trâu bò của người dân uống phải nguồn nước này cũng bị bệnh và chết.
Do nguy cơ tái diễn là rất cao, đặc biệt khi giá vàng tiếp tục tăng và có thông tin người dân nhặt được vàng trên suối, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã kiến nghị UBND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh chủ trì, phối hợp lên phương án đánh sập, phá hủy toàn bộ 9 hầm lò khai thác vàng trái phép hiện có.
Cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng đề nghị được hỗ trợ, hướng dẫn xử lý lượng hóa chất độc hại trong các bể chứa để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Các bể chứa nước tại các bãi vàng – Ảnh: NGỌC HÙNG