TP HCMÔng Đinh Trường Chinh bị cáo buộc sang tay ngay 4 nhà đất ở phường Sài Gòn, vừa chuyển nhượng không qua đấu giá từ Vinafood II, hưởng lợi 970 tỷ đồng.
Hành vi của ông Chinh (51 tuổi, cựu chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần phát triển và kinh doanh nhà – HDTC); Huỳnh Thế Năng (66 tuổi, cựu Tổng giám đốc Vinafood II); Nguyễn Thọ Trí (64 tuổi, cựu Phó tổng giám đốc Vinafood II) sẽ bị TAND TP HCM xét xử về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo Điều 219, Bộ luật Hình sự, vào ngày 17/9.
Tổng Công ty lương thực miền Nam (Vinafood II) được xác định là bị hại của vụ án. 45 tổ chức, cá nhân được triệu tập tham gia phiên tòa với tư cách người có quyền nghĩa vụ liên quan.
Gần 20 luật sư tham gia bào chữa cho các bị cáo, trong đó có 9 luật sư bào chữa cho bị cáo Chinh. Phiên tòa dự kiến kéo dài đến 19/9.
Ông Đinh Trường Chinh lúc nghe công bố lệnh bắt bị bắt. Ảnh: Công an cung cấp
Ông Đinh Trường Chinh từng có hơn 10 năm giữ vị trí Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Thương mại – Quảng cáo – Xây dựng – Địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) – doanh nghiệp bất động sản do ông sáng lập năm 2006. Tại đây, ông gây chú ý với chiến lược thâu tóm, phát triển dự án quy mô lớn như Goldmark City, được giới kinh doanh gọi là “ông trùm M&A địa ốc”.
Sau khi rút khỏi Việt Hân, ông Chinh trở thành Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Phát triển và Kinh doanh nhà (HDTC) – doanh nghiệp Nhà nước được cổ phần hóa từ năm 2016. Trong giai đoạn này, HDTC triển khai nhiều dự án khu đô thị, tái định cư lớn tại TP HCM như An Phú – An Khánh, Bình Trị Đông, Bình Trưng.
Vinafood II là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, được giao quản lý nhà đất hơn 6.300 m2 tại số 33 đường Nguyễn Du và 34, 36, 42 đường Chu Mạnh Trinh, phường Sài Gòn (phường Bến Nghé, quận 1 cũ). Năm 2010, sau khi hoàn tất nghĩa vụ tài chính hơn 766 tỷ đồng, Vinafood II được UBND TP HCM cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng khu đất này với mục đích xây dựng khách sạn, cao ốc văn phòng và trung tâm thương mại.
Tuy nhiên, đến giai đoạn 2014-2015, do làm ăn thua lỗ, Vinafood II chủ trương xử lý 4 bất động sản trên để thu hồi vốn, trả nợ.
Nhà chức trách xác định, ông Đinh Trường Chinh (lúc này là đại diện Công ty Việt Hân) đã lợi dụng chủ trương này, nhiều lần gửi văn bản xin mua khu đất của Vinafood II.
Hưởng lợi 970 tỷ đồng sau 33 ngày chuyển nhượng
Để mua được khu đất mà không thông qua đấu giá, ông Chinh đã bàn bạc, thống nhất với ông Huỳnh Thế Năng thực hiện phương án “góp vốn – thoái vốn” nhằm hợp thức hóa việc chuyển nhượng, thành lập Công ty Việt Hân Sài Gòn và tiếp tục dự án.
Sau khi được cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương, hai bên thống nhất giá chuyển nhượng toàn bộ khu đất là 730 tỷ đồng, gồm: 570 tỷ đồng dưới hình thức chuyển nhượng phần vốn góp và 160 tỷ đồng tương ứng với việc Vinafood II thoái 20% vốn góp.
Ngày 23/12/2015, Vinafood II và Công ty Việt Hân ký hợp đồng góp vốn, chuyển nhượng quyền sử dụng khu đất “vàng” 6.300 m2. Trong hợp đồng, ông Chinh cam kết tiếp tục thực hiện dự án.
Theo cơ quan điều tra, ngay từ đầu, động cơ của Đinh Trường Chinh không phải là hợp tác triển khai dự án như cam kết trong hợp đồng với Vinafood II, mà nhằm mua lại 4 cơ sở nhà đất để bán thu lợi bất chính.
Thực tế, sau khi thanh toán hơn 730 tỷ đồng cho Vinafood II, ông Chinh không triển khai dự án thông qua Công ty Việt Hân Sài Gòn (liên doanh giữa Vinafood II và Công ty Việt Hân do ông điều hành), mà đem rao bán lại cho một số tập đoàn bất động sản với giá khoảng 2.000 tỷ đồng.
Chỉ 33 ngày sau khi hoàn tất thủ tục, ông Chinh bán lại 99% vốn góp tại Việt Hân Sài Gòn (tương đương 99% giá trị khu đất) cho Công ty Cổ phần Bất động sản Mùa Đông (pháp nhân do người khác đứng tên) với giá 1.683 tỷ đồng, hưởng lợi 970 tỷ đồng.
Khu đất gần 6.300 m2 ở đường Nguyễn Du và Chu Mạnh Trinh, quận 1. Ảnh: Quỳnh Trần.
Chiêu che giấu lợi nhuận từ việc ‘sang tay’ 4 khu đất
Cơ quan công tố xác định, để che giấu việc bán lại 4 khu đất trên cho đối tác, Đinh Trường Chinh không trực tiếp ký hợp đồng, mà nhờ em họ là Hoàng Ngọc Cẩm Hồng từ nước ngoài về đứng tên. Ông này sắp xếp để bà Hồng ký hợp đồng với Công ty Việt Hân (do Chinh đại diện), nhận chuyển nhượng 99% vốn góp trị giá 792 tỷ đồng tại Công ty Việt Hân Sài Gòn.
Dù hợp đồng quy định thanh toán ngay toàn bộ 792 tỷ đồng, song thực tế Hồng không trả tiền, bởi việc ký kết chỉ là hình thức. Trên cơ sở đó, ngày 30/1/2016, Chinh – với tư cách đại diện Công ty Việt Hân Sài Gòn – làm thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh. Ngày 2/2/2016, Sở KH&ĐT TP HCM cấp giấy chứng nhận điều chỉnh, xác nhận Hồng nắm 99% vốn, Công ty Việt Hân giữ lại 1%.
Sau đó, theo sắp xếp của Chinh, Hồng tiếp tục chuyển nhượng 99% vốn góp cho Công ty CP Bất động sản Mùa Đông với giá ban đầu 1.980 tỷ đồng, rồi ký phụ lục giảm còn 1.683 tỷ đồng.
Khi 1.683 tỷ đồng được chuyển đủ vào tài khoản, trong hai ngày 5 và 15/2/2016, Hoàng Ngọc Cẩm Hồng lập 9 ủy nhiệm chi, chuyển 792 tỷ đồng vào Công ty Việt Hân với nội dung “thanh toán tiền nhận chuyển nhượng 99% vốn góp”, nhằm hợp thức hóa hợp đồng trước đó.
Số tiền chênh lệch còn lại Hồng rút rồi chuyển vào các tài khoản do Chinh chỉ định. Ngay sau đó, số tiền này được chuyển vào Công ty Việt Hân và tài khoản cá nhân của Chinh, thông qua việc ông này nhờ người đứng tên mua cổ phần tại Công ty Phát triển và Kinh doanh nhà.
Như vậy, chỉ trong 33 ngày sau khi bỏ ra 730 tỷ đồng để thâu tóm 4 cơ sở nhà đất của Vinafood II, việc bán lại cho Công ty Cổ phần Bất động sản Mùa Đông đã mang về cho Đinh Trường Chinh và Công ty Việt Hân khoản chênh lệch 970 tỷ đồng.
Lực lượng chức năng tống đạt quyết định khởi tố ông Đinh Trường Chinh (phải) hồi cuối năm 2023. Ảnh: Công an cung cấp
Theo cơ quan công tố, khu đất trên thuộc tài sản Nhà nước, khi chuyển nhượng phải tổ chức bán đấu giá công khai. Trường hợp chưa được Chính phủ cho phép chuyển nhượng thì không được phép thực hiện. Tuy nhiên, do có sự thống nhất từ trước với ông Huỳnh Thế Năng, việc chuyển nhượng đã được thực hiện trái với quy định, gây thất thoát tài sản nhà nước trị giá 970 tỷ đồng. Ông Chinh bị cáo buộc phải chịu trách nhiệm hình sự với hậu quả thiệt hại này.
Ông Huỳnh Thế Năng biết rõ khu đất là tài sản Nhà nước, phải đấu giá nhưng vẫn bàn bạc với Đinh Trường Chinh để chuyển nhượng trái luật qua hình thức góp vốn – thoái vốn. Ông Năng thừa nhận hành vi sai phạm như cáo trạng nêu.
Cơ quan điều tra xác định hành vi của ông xuất phát từ nhận thức sai về pháp luật và chỉ đạo cấp trên, chưa có chứng cứ cho thấy ông hưởng lợi.
Ông Nguyễn Thọ Trí bị cáo buộc cố ý giúp sức cho ông Năng trong việc hợp thức hóa thủ tục chuyển nhượng. Tương tự, nhà chức trách nhận định ông Trí sai phạm do nhận thức pháp luật và chỉ đạo cấp trên, chưa có căn cứ xác định hưởng lợi từ vụ án.
Hải Duyên