Cựu tổng biên tập Đồng Xuân Thụ bị tuyên hơn 13 năm tù

Sau 3 ngày xét xử, 5 ngày nghị án, ngày 30-7, Hội đồng xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên (TAND tỉnh Thái Bình cũ) tuyên án vụ “cưỡng đoạt tài sản” xảy ra tại tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam.

Phải bồi thường cho các bị hại tổng số tiền hơn 4,6 tỉ đồng

Vụ án có 44 bị cáo, trong đó bị cáo Đồng Xuân Thụ là cựu tổng biên tập, và Võ Thị Ánh Hồng là cựu phó tổng biên tập của tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam.

Sau quãng thời gian nghị án, hội đồng xét xử đã tuyên: Cựu tổng biên tập tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam Đồng Xuân Thụ 13 năm 6 tháng tù; Nguyễn Thị Ánh Hồng – cựu phó tổng biên tập 6 năm 6 tháng tù.

Cao Thị Thu Hường – cựu kế toán 6 năm tù.

Bùi Văn Toàn – cựu trưởng ban kinh tế môi trường 12 năm 3 tháng tù.

Nguyễn Thanh Tâm (cựu trưởng Văn phòng Tây Nguyên từ năm 2017 – 2023) lãnh 6 năm tù.

Đặng Văn Phục 8 năm 6 tháng tù, Vũ Đức Lân 8 năm tù; Nguyễn Giác 7 năm tù.

Các bị cáo Phạm Ngọc Hoàng, Nguyễn Tất Triển 3 năm tù, Nguyễn Văn Tuyên 3 năm 6 tháng tù, Tạ Phương Thảo 3 năm tù, Vũ Đình Năm 7 năm tù, Phan Hồng Dương 6 năm 6 tháng tù.

18 bị cáo được hưởng án treo. Các bị cáo khác bị tuyên từ 2 năm 6 tháng đến 7 năm tù.

Đồng thời các bị cáo phải bồi thường cho các bị hại tổng số tiền hơn 4,6 tỉ đồng.

Ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự những người làm báo chân chính

Hội đồng xét xử đánh giá các bị cáo đã thực hiện hành vi phạm tội rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng, diễn ra liên tục trong thời gian dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự những người làm báo chân chính.

Các bị cáo đều là những người có học thức cao, được đào tạo nghiệp vụ báo chí nhưng chưa mẫu mực về đạo đức nghề nghiệp, chưa đủ để đề kháng với những cám dỗ, chưa đặt tinh thần đạo đức nghề nghiệp lên trên hết.

Để đạt được mục đích của mình, các bị cáo coi thường pháp luật, lợi dụng quyền hạn báo chí để chiếm đoạt tài sản, vì vậy cần phải xử phạt nghiêm minh.

Viện kiểm sát đánh giá bị cáo Đồng Xuân Thụ là người khởi xướng, phân công. Bị cáo Hồng, Hường là đồng phạm tổ chức, giúp sức.

Các trưởng ban, trưởng văn phòng đại diện có vai trò tiếp nhận ý chí của ông Thụ để các phóng viên, cộng tác viên, tổ chức các vụ cưỡng đoạt trên địa bàn phân công. Cuối cùng là vai trò của các phóng viên, cộng tác viên.

Theo cáo trạng, quá trình điều hành hoạt động tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam, bị cáo Đồng Xuân Thụ biết rõ các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp có nhiều vi phạm trong công tác bảo vệ môi trường, nên từ năm 2018 ông này đã chỉ đạo các ban chuyên môn, văn phòng đại diện, phóng viên, cộng tác viên của tạp chí đi tìm hiểu, nắm bắt thông tin sai phạm, rồi đăng ký qua Zalo với ban biên tập viết bài phản ánh.

Sau khi phóng viên, cộng tác viên đăng ký với các ban, văn phòng đại diện về nội dung bài viết, ông này trực tiếp hoặc thông qua bà Nguyễn Thị Ánh Hồng – phó tổng biên tập – ký giấy giới thiệu cho các phóng viên, cộng tác viên đi đến các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp; hoặc liên hệ trao đổi hẹn gặp người đại diện theo pháp luật của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.

Kế đến là trực tiếp trao đổi thông tin sai phạm với tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, buộc họ phải ký một trong các hợp đồng với chương trình Cây chổi vàng, vẽ tranh cho thiếu nhi hoặc hợp đồng giới thiệu thông tin.

Gây sức ép đến doanh nghiệp để được ký hợp đồng tài trợ

Nếu chưa có hiệu quả, phóng viên tạp chí tìm đến gặp cơ quan quản lý nhà nước về môi trường tại địa phương, cung cấp thông tin sai phạm nhằm gây sức ép buộc cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp phải liên hệ gặp phóng viên, cộng tác viên ký hợp đồng tài trợ và không đăng bài phản ánh thông tin sai phạm trên trang điện tử Môi trường và Đô thị.

Nếu áp dụng 2 cách thức trên mà các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp chưa ký hợp đồng, các phóng viên, cộng tác viên viết bài phản ánh gửi về ban hoặc văn phòng đại diện. Trưởng ban hoặc trưởng văn phòng đại diện sẽ chỉnh sửa nội dung rồi gửi ban biên tập duyệt đăng.

Sau khi các bài viết được ông Thụ hoặc bà Hồng duyệt đăng trên tạp chí, các phóng viên, cộng tác viên chia sẻ đường link bài đăng trên các nền tảng mạng xã hội cho nhiều người biết nhằm gây sức ép, buộc các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp phải liên hệ với phóng viên, cộng tác viên để được hướng dẫn cách xử lý bài đã đăng như gỡ, ẩn, xóa hoặc thay đổi nội dung bài viết…

Cáo trạng nêu các phóng viên đã ép buộc yêu cầu cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp tài trợ một số tiền nhất định thông qua việc ký một trong ba loại hợp đồng với chương trình Cây chổi vàng, vẽ tranh cho thiếu nhi hoặc hợp đồng giới thiệu thông tin.

Các hợp đồng này do tòa soạn in sẵn, ký khống yêu cầu tài trợ với các mức tài trợ kim cương 300 triệu đồng, tài trợ vàng 200 triệu đồng, tài trợ bạc 100 triệu đồng, tài trợ đồng 50 triệu đồng và các mức tài trợ khác…

Số tiền cưỡng đoạt được, ông Thụ chi theo tỉ lệ % cho tòa soạn, ban biên tập, từng ban, từng văn phòng… với mức chi % hằng năm khác nhau.

Cũng theo cáo trạng, trong kế hoạch công tác đầu năm, ông Đồng Xuân Thụ đều giao chỉ tiêu cho các trưởng ban, trưởng văn phòng phải thực hiện.

Quá trình thực hiện, các bị can đều có sự móc nối liên kết với nhau từ giai đoạn tìm kiếm thông tin sai phạm, đe dọa, ép buộc ký hợp đồng, nhận tiền đến khi chia phần trăm, chuyển tiền hưởng lợi cho từng người.

Với cách thức, thủ đoạn đó, các bị can đã thực hiện 84 vụ cưỡng đoạt tài sản của các cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn 16 tỉnh, thành phố trong cả nước với tổng số tiền hơn 5,1 tỉ đồng.