Ông chủ Tập đoàn Thuận An Nguyễn Duy Hưng bị cáo buộc lợi dụng mối quan hệ thân thiết với một số “lãnh đạo cấp cao” để nhờ giới thiệu được trúng thầu, gây thiệt hại 120 tỷ đồng.
Hành vi của ông Hưng được VKSND Tối cao nêu trong cáo trạng mới ban hành, truy tố về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Cùng tội danh này có Nguyễn Văn Thạo, cựu Giám đốc ban Quản lý dự án Bắc Giang cũ; Trần Viết Cương, cựu Giám đốc Ban Quản lý dự án Tuyên Quang cũ và một số bị can thuộc Cục đường bộ Việt Nam, Bộ Giao thông Vận tải cũ.
Cùng vụ án, ông Lê Ô Pích, cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cũ, là người duy nhất bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Các bị can sẽ bị xét xử tại TAND Hà Nội.
Theo cáo trạng, Công ty cổ phần Tập đoàn Thuận An thành lập từ năm 2004, vốn điều lệ 800 tỷ đồng, do Nguyễn Duy Hưng là Chủ tịch HĐQT. Hưng sau đó đã lợi dụng mối quan hệ thân thiết với một số cá nhân là “lãnh đạo cấp cao trong cơ quan Nhà nước” để nhờ móc nối với lãnh đạo địa phương, Bộ Giao thông vận tải cũ nhằm được trúng thầu.
Ông chủ Tập đoàn Thuận An Nguyễn Duy Hưng lúc bị bắt. Ảnh: Bộ Công an
VKS xác định do có mối quan hệ quen biết từ trước nên giữa năm 2020, ông Hưng nhờ bị can Phạm Thái Hà, khi đó là Trợ lý Bí thư Thành ủy Hà Nội, giới thiệu đến gặp Giám đốc Ban quản lý dự án Hà Nội Phạm Hoàng Tuấn. Mục đích của Hưng là muốn Thuận An được tham gia thi công dự án cầu Vĩnh Tuy 2.
Biết Hưng “có mối quan hệ với lãnh đạo cấp cao” nên vài hôm sau khi gặp mặt, ông Tuấn đồng ý và nói sẽ chỉ đạo tạo điều kiện cho Thuận An trúng thầu. Nhận lời xong, ông Tuấn chỉ đạo hai Phó giám đốc ban và Trưởng phòng giám sát 2 “giúp đỡ” Thuận An.
Thế nhưng sau đó, Tập đoàn Thuận An chỉ tham gia 70%, còn lại 30% giá trị gói thầu để lại cho Công ty Cầu 7 Thăng Long. Được sự giúp đỡ của các cán bộ Ban quản lý dự án Hà Nội, liên danh hai công ty này đã trúng thầu với giá trị 289,8 tỷ đồng.
Để cảm ơn việc giúp đỡ liên danh trúng thầu và thanh quyết toán, ông Hưng chỉ đạo cấp dưới trực tiếp chi tiền cho các cá nhân tại Ban quản lý dự án theo tỷ lệ phần trăm. Theo đó, Giám đốc Ban hưởng 1% giá trị trúng thầu, Phó giám đốc phụ trách thanh toán nhận 1% số tiền được thanh toán trước thuế, đơn vị trực tiếp nghiệm thu nhận 2%, tổ tư vấn giám sát 0,5% và tổ hiện trường 0,1%.
Theo cáo trạng, với cách phân chia này, tỷ lệ trên, liên danh Thuận An và Cầu 7 Thăng Long đã chi cho các cá nhân tại Ban quản lý dự án tổng 12 tỷ đồng. Trong đó, ông Tuấn nhận 2 tỷ đồng, Phó ban Nguyễn Chí Cường 2 tỷ đồng, Giám đốc Ban quản lý dự án Phạm Văn Duân 2,32 tỷ đồng, một số trưởng, phó phòng nhận từ 1,1 đến 1,7 tỷ đồng.
Quá trình thi công, để có tiền bù đắp các chi phí, Hưng còn gửi giá với 4 đơn vị thi công và nhà cung cấp vật liệu, thu 9,2 tỷ đồng tiền chênh lệch. Tiền này đã đưa vào hồ sơ nghiệm thu và được chủ đầu tư thanh toán.
Ông Phạm Thái Hà tại cơ quan điều tra. Ảnh: Bộ Công an
Hơn một năm sau, tháng 12/2021, vẫn bằng mối quan hệ thân thiết từ trước với ông Hà, ông chủ Thuận An lại mở lời nhờ giúp đỡ để được tham gia đự án cầu Đồng Việt. Lúc này, ông Hà là Trợ lý Chủ tịch Quốc hội, kiêm Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.
Cuối tháng 12/2021, trong bữa ăn cơm tối với Ban thường vụ Tỉnh ủy Bắc Giang tại nhà Chủ tịch Quốc hội, ông Hà đã giới thiệu Hưng với Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang. Ông Hà nói: “Thuận An là đơn vị có năng lực, nhờ các anh quan tâm, xem xét cho đơn vị này tham gia dự án cầu Đồng Việt”.
Sau khi trúng thầu, chủ tịch Hưng và Nguyễn Văn Thạo, Giám đốc Ban quản lý dự án Bắc Giang đã thống nhất Thuận An thay mặt liên danh nộp tiền “cơ chế” là 3% giá trị gói thầu trước thuế cho Ban quản lý dự án. Để có tiền chi %, Hưng thu của các liên danh tổng cộng 92 tỷ đồng.
Sau các lần tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán, thu tiền ngoài hợp đồng từ các nhà thầu phụ, Hưng đã chỉ đạo cấp dưới 6 lần đưa cho ông Thạo tổng 11 tỷ đồng, 5 lần đưa cho Đàm Văn Cường 3,75 tỷ đồng. Nhận tiền xong, ông Thạo 4 lần đưa cho Phó chủ tịch Bắc Giang khi đó là ông Lê Ô Pích 3 tỷ đồng và giữ lại 8 tỷ đồng chi tiêu cá nhân. Ngoài ra, ông Pích còn được Hưng trực tiếp đưa một tỷ đồng tại phòng làm việc để nhờ tạo điều kiện trong quá trình thi công, nghiệm thu thanh toán.
Với người “bắc cầu” là ông Hà, Hưng đến nhà đưa 500 triệu đồng cảm ơn. Các dịp lễ, tết, Hưng nhiều lần đưa thêm 250 triệu đồng, cáo trạng nêu.
“Cơ chế” chi tiền
Ngoài hai dự án trên, VKS xác định Thuận An còn có vi phạm về đấu thầu ở 3 dự án khác là cao tốc Tuyên Quang – Phú Thọ, đường ven sông Hạ Long – Đông Triều (Quảng Ninh), quốc lộ 14E. Liên quan ông Hưng là hàng loạt sai phạm của nhiều cán bộ tại Ban quản lý dự án ở Hà Nội, Bắc Giang, Tuyên Quang, Quảng Ninh và Cục Đường bộ Việt Nam.
Quá trình thực hiện các dự án, ông Hưng đều tạo ra “cơ chế” chi tiền cho cán bộ Nhà nước để sớm được nghiệm thu, thanh toán. Ông chủ tập đoàn Thuận An bị cáo buộc đã gây thiệt hại cho tài sản Nhà nước hơn 120 tỷ đồng.
Một số bị can trong vụ án. Ảnh: Bộ Công an
Tại Cục Đường bộ Việt Nam, ông Hưng có mối quan hệ cá nhân thân thiết với Giám đốc Nguyễn Quang Huy. Từ đó, để được thực hiện dự án quốc lộ 14E, hai người thống nhất việc Thuận An chi tiền “cơ chế” cho Ban quản lý dự án 4 bằng 5% giá trị hợp đồng trước thuế, phần chi cho Chi cục trưởng quản lý xây dựng đường bộ là 0,6 %, lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam 0,6%.
Quá trình thẩm định và phê duyệt thiết kế, dự toán hai gói thầu của quốc lộ 14E, ông Hưng đã gặp, đưa 1,2 tỷ đồng cho Vũ Hải Tùng, Chi cục trưởng Quản lý xây dựng đường bộ.
Trước khi phê duyệt điều chỉnh hồ sơ mời thầu lần hai, ông Hưng chỉ đạo cấp dưới đưa 1,3 tỷ đồng cho Tùng. Việc đút lót nhằm để Tùng ký báo cáo thẩm định trình Cục Đường bộ Việt Nam phê duyệt điều chỉnh dự toán.
Trong giai đoạn thi công hai gói thầu, từ tháng 4/2022 đến 1/2024, ông Huy hưởng lợi cá nhân 8,6 tỷ đồng. Ngoài ra, tháng 1/2023, ông Hưng chỉ đạo cấp dưới đưa cho ông Tùng 2,15 tỷ đồng, nâng tổng số tiền người này nhận lên 4,65 tỷ đồng.
Theo cáo trạng, giai đoạn điều tra đã thu giữ 10,1 tỷ đồng và 30.000 USD và các bị can, người liên quan tự nguyện nộp tiền khắc phục 116 tỷ đồng và 100.000 USD. Giai đoạn truy tố, các bị can đã nộp khắc phục hậu quả 500 triệu đồng.
Ngoài ra, nhà chức trách phong tỏa 7 tài khoản, sổ tiết kiệm trị giá 32,4 tỷ đồng của ông Hưng để khắc phục hậu quả.