Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị các địa phương, đơn vị lựa chọn nhà đầu tư dự án điện đủ năng lực, bám sát tiến độ, thay vì lướt sóng, ăn chênh lệch.
Tại hội nghị công bố Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII chiều 28/4, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết giai đoạn trước, nhiều chủ đầu tư dự án điện được chọn nhưng họ chỉ “chờ thời để lướt sóng, ăn chênh lệch”.
Do đó, tại lần điều chỉnh quy hoạch này, ông Diên yêu cầu các địa phương, đơn vị kiểm soát chặt việc lựa chọn nhà đầu tư gắn với tiến độ dự án.
“Tiến độ dự án là yếu tố quyết định đến an ninh năng lượng quốc gia nên phải áp ‘kỷ luật thép’ để bảo đảm hiệu quả đầu tư”, ông nói, cho rằng việc này đòi hỏi các địa phương phải lựa chọn khéo léo nhằm tìm được nhà đầu tư đủ năng lực.
Theo ông, việc này khó mấy cũng phải làm, không thể gắn an ninh năng lượng quốc gia vào một vài chủ đầu tư không đảm bảo yêu cầu.
Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại hội nghị, ngày 28/4. Ảnh: MOIT
Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu cung cấp đủ nhu cầu điện trong nước, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội với mức tăng trưởng GDP. Theo quy hoạch mới, tổng công suất các nhà máy điện phục vụ nhu cầu trong nước đến năm 2030 của Việt Nam (không gồm xuất khẩu) là 183.291-236.363 MW.
Như vậy, công suất nguồn điện đến năm 2030 sau điều chỉnh tăng gấp 2-2,8 lần so với hiện tại. Để đảm bảo tiến độ, lãnh đạo Bộ Công Thương đề nghị các tỉnh thành sớm rà soát, cập nhật nguồn, lưới điện vào quy hoạch tỉnh và các quy hoạch liên quan. Việc này phải phù hợp quy mô công suất tăng thêm, tuân thủ thứ tự danh mục ưu tiên đã đề xuất.
Quy hoạch điện VIII điều chỉnh có cơ chế mở, trao thẩm quyền cho địa phương quyết định phê duyệt dự án với công suất dưới 50 MW, lưới điện dưới 110 kV. Do đó, Bộ trưởng yêu cầu các địa phương sớm phê duyệt chủ trương, lựa chọn nhà đầu tư các dự án.
Với những dự án trọng điểm như LNG Nghi Sơn, Cà Ná, lãnh đạo Bộ Công Thương yêu cầu địa phương lựa chọn xong chủ đầu tư vào cuối quý II và đầu quý III. Tương tự, các dự án điện khí LNG Hải Phòng, Công Thanh, Vũng Áng 3, Quảng Trạch 3, Hiệp Phước 2, phải hoàn thành chủ trương đầu tư muộn nhất cuối quý III, đầu quý IV.
“Nếu chậm hơn nữa, Bộ buộc điều chỉnh quy hoạch, dẫn tới phải thay đổi một loạt pháp lý thủ tục”, Bộ trưởng nói, lưu ý các địa phương sẽ phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra chậm trễ.
Để thực hiện Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, ngành điện sẽ cần nguồn lực khoảng 16-18 tỷ USD mỗi năm tới 2035. Theo Bộ trưởng Diên, các chính sách, khung giá điện phải phù hợp thị trường để thu hút nhà đầu tư. Ông đề nghị các bộ ngành, EVN rà soát quy định liên quan, nhất là vấn đề giá điện.
Theo Bộ trưởng, khung giá điện sẽ điều chỉnh hàng năm nhưng mức đưa ra lần đầu phải phản ánh được thị trường, đủ hấp dẫn. “Người ta bỏ tiền tấn để thu tiền lẻ thì phải chia sẻ. Sau đó, khung giá có thể điều chỉnh phù hợp theo yếu tố đầu vào khi dự án hoạt động ổn định, nguồn thu đều”, ông Diên nói.
Bộ trưởng cũng lưu ý EVN cùng điện lực địa phương xây dựng hệ thống truyền tải đồng bộ, liên miền và vùng miền. Cùng với đó, EVN phải đóng vai trò chủ lực đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, có cơ chế thông thoáng để thu hút đầu tư trong lĩnh vực truyền tải. Mục tiêu, theo ông Diên, ngành điện phải từng bước tính đúng, tính đủ giá truyền tải, điều độ, để từ đó đưa ra “lời mời chào hấp dẫn với nhà đầu tư”.
Phương Dung