Bộ Tài chính đề xuất tổ chức lại 20 chi cục thuế khu vực thành 34 đơn vị thuế tỉnh, thành phố, sau 3 tháng cơ cấu các đơn vị này.
Tại dự thảo sửa Nghị định 29/2025, Bộ Tài chính kiến nghị tổ chức lại hệ thống thuế theo hướng phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp và tổ chức đơn vị hành chính cấp tỉnh hiện nay. Dự kiến, thời điểm có hiệu lực từ 1/7.
Cụ thể, Bộ này đề xuất chuyển đổi từ mô hình 20 chi cục thuế khu vực hiện nay thành 34 cục thuế cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Đồng thời, 350 đội thuế cấp huyện cũng được đề xuất chuyển thành các đơn vị tương ứng thuộc cục thuế địa phương.
Bộ Tài chính cho biết việc điều chỉnh mô hình nhằm bảo đảm thống nhất trong ngành, phù hợp với nguyên tắc tổ chức bộ máy hành chính theo địa bàn cấp tỉnh, huyện.
Công chức ngành thuế. Ảnh: GDT
Từ ngày 1/3, Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) chuyển đổi thành Cục Thuế, hoạt động theo mô hình 3 cấp, gồm 12 đầu mối phòng, ban và tương đương ở trung ương, 20 chi cục thuế khu vực và 350 đội thuế cấp huyện.
Song theo Bộ Tài chính, mô hình chi cục thuế khu vực phát sinh nhiều vướng mắc trong điều hành và quản lý nhân sự. Chẳng hạn, sau khi sắp xếp theo địa bàn khu vực hoặc liên huyện, cơ quan thuế quản lý địa bàn rộng, phân tán, có khu vực trên 30.000-40.000 km2, khoảng cách từ nơi xa nhất tới trụ sở chính của hầu hết khu vực trên 100 km.
Khối lượng công việc của cơ quan thuế khu vực cũng tăng gấp 3-4 lần trước đây. Do đó, tại các địa bàn không đặt trụ sở chính, việc tham mưu, phối hợp với chính quyền địa phương trong điều hành, thực hiện biện pháp chống thất thu thuế gặp khó khăn.
Cục Thuế là đơn vị đặc thù, tổ chức theo hệ thống dọc, cấp chi cục được giao trên 37.000 biên chế công chức. Theo Bộ Tài chính, số lượng biên chế của một số chi cục khu vực rất lớn, nhiều nhất lên tới 4.000. Với địa bàn quản lý rộng, việc quản lý công chức và người lao động cũng là thách thức. Họ có thể mất từ 2-3 giờ, thậm chí hơn 4 giờ di chuyển bằng phương tiện cá nhân. Trong khi đó, nhà ở công vụ và các điều kiện khác phục vụ việc đi lại như xe đưa đón, chi phí ăn ở chưa đảm bảo.Việc sáp nhập các cục thuế tỉnh, thành phố thành chi cục thuế khu vực dẫn đến tình trạng vừa thừa, vừa thiếu trụ sở làm việc.
Thực tế, sau khi thực hiện tổ chức bộ máy mới, khoảng 4.500 người thuộc cơ quan thuế các cấp xin nghỉ tinh giản theo Nghị định 178, tương đương trên 10% biên chế của ngành. Cao Bằng, Bắc Kạn, Yên Bái, Lào Cai, Điện Biên… là các địa bàn có số lượng công chức thuế xin nghỉ trên 30%.
Ngoài tổ chức lại hệ thống thuế, Bộ Tài chính kiến nghị sắp xếp lại chi cục thống kê, bảo hiểm xã hội khu vực để quản lý trùng khớp với đơn vị hành chính cấp tỉnh. 63 Chi cục Thống kê được đề nghị tổ chức lại thành 34 Thống kê tỉnh, thành, tương đương giảm 29 đơn vị. Đồng thời, 35 Bảo hiểm xã hội khu vực chuyển thành 34 Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành (giảm 1 đơn vị).
Cơ quan này cũng đề nghị hợp nhất một số đơn vị chuyên môn thuộc Bộ. Chẳng hạn, Vụ Ngân sách Nhà nước hợp nhất Vụ Tổng hợp Kinh tế Quốc dân, do cùng thực hiện nhiệm vụ liên quan đến cân đối, phân bổ, điều hành ngân sách nhà nước. Việc hợp nhất được kỳ vọng sẽ tăng hiệu quả tham mưu chiến lược, tránh chồng chéo, tinh gọn đầu mối.
Phương Dung