So với đầu nhiệm kỳ, Thường trực Thành uỷ TP HCM, bộ máy chính quyền thành phố có nhiều thay đổi do sắp xếp, sáp nhập tỉnh và các quyết định điều động của Bộ Chính trị về công tác cán bộ.
Bộ máy Thành uỷ
Đại hội Đảng bộ thành phố nhiệm kỳ 2025-2030 dự kiến diễn ra vào tháng 10, đây là đại hội đầu tiên sau khi thành phố sáp nhập với Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu để lập TP HCM mới.
Trước thềm đại hội, Thường trực Thành uỷ TP HCM có hai thay đổi quan trọng, khi ông Trần Lưu Quang, Trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương được Bộ Chính trị chỉ định giữ vị trí Bí thư Thành uỷ TP HCM thay cho ông Nguyễn Văn Nên. Cùng lúc, Phó bí thư thường trực Nguyễn Thanh Nghị cũng được điều động ra Trung ương để giữ vị trí mà ông Trần Lưu Quang để lại. Hiện, Thành uỷ TP HCM chưa phân công phó bí thư thường trực.
Như vậy, lãnh đạo chủ chốt và các ban Đảng Thành uỷ gồm 10 thành viên với hai nữ, chiếm tỷ lệ 20%. Trẻ nhất là Chánh văn phòng Thành uỷ Phạm Hồng Sơn (44 tuổi).
Bộ máy Chính quyền TP HCM
Thường trực UBND TP HCM nhiệm kỳ 2021-2026 hiện có 8 thành viên, trong đó 7 lãnh đạo xuất thân từ các địa phương cũ. Ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó chủ tịch, là nhân sự mới do HĐND thành phố bầu ngày 24/7 sau khi sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu.
Trước đó, hôm 22/8, ông Nguyễn Toàn Thắng được bổ nhiệm làm Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, hoàn thiện bộ máy chính quyền thành phố sau hợp nhất.
Ông Nguyễn Văn Được hiện là Chủ tịch UBND TP HCM, kế nhiệm ông Nguyễn Thành Phong và Phan Văn Mãi trong nhiệm kỳ 2021-2026. Sau ngày 1/7, khi ba địa phương sáp nhập, ông tiếp tục giữ cương vị này, với 7 cấp phó. Trong đó, ông Nguyễn Văn Thọ là Phó chủ tịch thường trực, bà Trần Thị Diệu Thúy, 48 tuổi, là nữ Phó chủ tịch duy nhất.
Độ tuổi bình quân lãnh đạo thành phố hơn 51, người lớn tuổi nhất là ông Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (59 tuổi); trẻ nhất là ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ (44 tuổi). Nhân sự từ 50 tuổi trở xuống chiếm 45,5%, tỷ lệ nữ gần 23% – cao hơn so với mức hơn 15% hồi đầu nhiệm kỳ trước khi sáp nhập.
Thách thức và mục tiêu của TP HCM sau sáp nhập
Sau khi sáp nhập Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, TP HCM rộng hơn 6.700 km2, dân số khoảng 15 triệu người với 168 phường, xã, đặc khu. Thành phố được định vị là siêu đô thị của cả nước, phấn đấu nhanh nhất vào nhóm 100 đô thị thông minh, bền vững toàn cầu.
Tuy nhiên, thành phố đang đối mặt nhiều thách thực. Hạ tầng chưa đồng bộ, giao thông nhiều nơi quá tải, khu vực TP HCM cũ thường xuyên ùn tắc, hàng chục nghìn nhà tạm bợ dọc kênh rạch chưa được xử lý. Chỉ số cải cách hành chính, năng lực cạnh tranh, sự hài lòng của người dân nhiều năm ở mức thấp.
Bình Dương dù là thủ phủ công nghiệp nhưng chủ yếu sản xuất gia công, thiếu trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao. Bà Rịa – Vũng Tàu khó khăn trong liên kết vùng, cụm cảng Cái Mép – Thị Vải chưa có hệ sinh thái logistics hiện đại.
Ngoài ra, tỷ lệ đầu tư toàn xã hội mới dưới 25% GRDP, thấp hơn mức bình quân cả nước, chưa tương xứng với vị thế siêu đô thị. Dân số đông cũng vừa là lợi thế nhân lực vừa là áp lực lớn về an sinh xã hội.
Theo Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được, mô hình phát triển của thành phố mới được xác định là “một không gian – ba khu vực – một đặc khu”: TP HCM là đô thị lõi, trung tâm tài chính công nghệ cao; Bình Dương cũ là thủ phủ công nghiệp công nghệ cao; Bà Rịa – Vũng Tàu cũ là trung tâm kinh tế biển, năng lượng sạch; còn Côn Đảo là thiên đường du lịch nghỉ dưỡng.
6 tháng đầu năm, GRDP của thành phố tăng 7,49% (không tính dầu thô), thu ngân sách 372.000 tỷ đồng, đạt 54,5% dự toán. HĐND đặt mục tiêu tăng trưởng cả năm ít nhất 8,5%, đòi hỏi tốc độ tăng 10,3% trong nửa cuối năm.
Thành phố đang kêu gọi đầu tư nhiều dự án lớn: Trung tâm tài chính quốc tế, Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, hơn 500 km metro nối dài sang Bình Dương cũ, 176 km đường ven sông Sài Gòn. Đồng thời triển khai thủ tục hành chính phi địa giới, hướng tới 100% thủ tục hành chính được giải quyết không phụ thuộc nơi ở hay trụ sở doanh nghiệp.
Phát biểu khi nhận nhiệm vụ, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang cho biết bên cạnh niềm vui, ông cũng rất trăn trở vì nhiệm vụ thành phố cực kỳ lớn, lo lắng bởi sự kỳ vọng của lãnh đạo và mong muốn cuộc sống tốt đẹp hơn của gần 14 triệu dân, sự chờ đợi của nhà đầu tư và doanh nghiệp.
Ông kêu gọi cán bộ, lãnh đạo thành phố đoàn kết: “Đừng nghĩ mình là người TP HCM gốc, hay đến từ Bình Dương, Vũng Tàu mà hãy hành động với trách nhiệm cao nhất trong kỷ nguyên mới, một không gian phát triển mới”.
Lê Tuyết – Khánh Hoàng