Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc – Ảnh: VGP
Chiều 21-4, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc đã họp với các bộ, ngành liên quan về việc nghiên cứu thành lập quỹ phát triển nhà ở (bao gồm nhà ở xã hội; nhà ở cho công nhân thuê; nhà ở cho người trẻ dưới 35 tuổi thuê, mua…).
Nghiên cứu định chế tài chính phục vụ phát triển nhà ở
Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng cho biết triển khai nội dung chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài chính đã trao đổi ở cấp kỹ thuật với Bộ Xây dựng để xác định các tồn tại trong việc phát triển nhà ở xã hội.
Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã có văn bản báo cáo lãnh đạo Chính phủ về việc nghiên cứu thành lập Quỹ phát triển nhà ở quốc gia.
Trên cơ sở chỉ thị của Ban Bí thư, quyết định của Thủ tướng về phát triển nhà ở, Bộ Tài chính đã có tờ trình báo cáo Chính phủ đề án nghiên cứu định chế tài chính phục vụ phát triển nhà ở xã hội.
Theo đó, hiện các địa phương đều đã có các định chế tài chính cũng như cơ chế chính sách cho vay ưu đãi đối với việc phát triển nhà ở xã hội, bên cạnh các chương trình tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại.
Tuy vậy, vướng mắc lớn nhất trong thời gian vừa qua là nguồn vốn cho vay ưu đãi hạn hẹp.
Vì vậy bộ này đề xuất thay vì thành lập định chế tài chính mới, thì sử dụng hệ thống các định chế tài chính hiện có để thực hiện cho vay phát triển nhà ở xã hội.
Đồng thời kiến nghị trung ương, địa phương ưu tiên nguồn lực và các cơ chế hỗ trợ cho các định chế này mở rộng hoạt động cho vay.
Trên cơ sở đó, Bộ Chính trị đồng ý về chủ trương ban hành nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2025-2030; chỉ đạo tăng cường huy động các nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ xây dựng, phát triển nhà ở xã hội, sớm hoàn thành mục tiêu ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội.
Cùng đó, nghị quyết của Quốc hội về thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội dự kiến quy định việc thành lập quỹ phát triển nhà ở quốc gia. Bao gồm hỗ trợ kinh phí bồi thường, tái định cư; đầu tư hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư xây dựng…
Tại cuộc họp, các Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ đã trao đổi, thảo luận về cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn của việc thành lập quỹ; chức năng, nhiệm vụ, mô hình tổ chức, quy mô, đối tượng phục vụ, cơ quan chủ quản, nguồn thành lập quỹ… để quỹ hoạt động hiệu quả, đáp ứng mục tiêu và yêu cầu đề ra.
Huy động đa dạng nguồn lực cho quỹ
Trên cơ sở các ý kiến, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nêu rõ việc thành lập một quỹ về phát triển nhà ở để thực hiện nhiệm vụ phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, người dưới 35 tuổi thuê mua, mua nhà ở… là có cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn. Do đó thống nhất tên quỹ là “Quỹ phát triển nhà ở quốc gia”.
Đây sẽ là quỹ nhà nước ngoài ngân sách, do Nhà nước thành lập (không trùng với nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước).
Nguồn quỹ được dự kiến huy động từ nguồn ngân sách nhà nước cấp; tự nguyện đóng góp của các nhà đầu tư; nguồn thu từ quỹ đất 20% để xây dựng nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại; nguồn huy động đóng góp của các tổ chức, cá nhân; các nguồn hợp pháp khác.
Về chức năng, nhiệm vụ, phạm vi, mô hình quản lý, ông Phớc cho hay chức năng chính của quỹ phát triển nhà ở quốc gia là đầu tư phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân thuê; nhà ở cho người trẻ dưới 35 tuổi… Quỹ cũng sẽ có hai cấp gồm cấp trung ương do Bộ Xây dựng quản lý; ở địa phương thì UBND cấp tỉnh quản lý.
Theo đó, phó thủ tướng giao Bộ Xây dựng tiếp thu các ý kiến phát biểu tại cuộc họp để hoàn thiện đề án thành lập Quỹ phát triển nhà ở quốc gia và dự thảo nghị định để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.