MỹHai giáo sư y khoa cáo buộc Apple sử dụng “thư viện đen” bất hợp pháp chứa các cuốn sách lậu để đào tạo bộ tính năng trí tuệ nhân tạo Apple Intelligence trên iOS.
Hai nhà khoa học thần kinh, Susana Martinez-Conde và Stephen Macknik, đều là giáo sư tại Đại học Khoa học Y tế SUNY Downstate ở Brooklyn, đã đệ đơn kiện tập thể lên tòa án liên bang California vào ngày 9/10, theo Reuters.
Hai nguyên đơn cáo buộc Apple đã dùng trình thu thập thông tin web được gọi là Applebot của mình để “quét” internet suốt 9 năm, thu thập sách lậu từ “hàng trăm tỷ” liên kết và trang.
Các tập dữ liệu bao gồm Books3, một “thư viện ngầm” (shadow library) nổi tiếng tập dữ liệu gồm các sách có bản quyền bị đánh cắp, xuất hiện ở nhiều nơi trên Internet, có thể được tải từ các trang web vi phạm bản quyền. Trong số này có nhiều cuốn sách của họ và đồng nghiệp.
Một trong số này là cuốn sách thần kinh học nữ giáo sư viết cùng chồng, được dịch sang 19 ngôn ngữ, dành nhiều giải thưởng sách quốc tế và nằm trong top sách y khoa xuất sắc nhất 2011, đơn kiện nêu.
Đơn kiện cho rằng hàng ngàn cuốn sách lậu được Applebot thu thập từ khắp nơi trên internet, sau đó đã được dùng để xây dựng Apple Intelligence.
Nguyên đơn và tập thể tác giả bị xâm phạm bản quyền khẳng định không đồng ý cho Apple sao chép trái phép và lưu trữ các tác phẩm của họ trong cơ sở dữ liệu để sử dụng trong bất kỳ trường hợp huấn luyện Apple Intelligence nào. Họ cũng không được Apple thông báo, hay trả tiền bản quyền từ lợi nhuận khổng lồ.
Theo nguyên đơn, thị trường giấy phép đào tạo AI được định giá khoảng 2,5 tỷ USD và trong vòng một thập kỷ, nó có thể đạt gần 30 tỷ USD.
Họ cho rằng Apple hiểu giá trị của các tác phẩm có bản quyền và thị trường cấp phép này. Dẫn chứng là trước đây, họ thực tế đã phải trả tiền cho tác giả để được dùng tác phẩm để đào tạo cho AI.
Ví dụ, Apple đã thỏa thuận với Shutterstock để “sử dụng hàng trăm triệu hình ảnh, video và tệp nhạc” có giá trị 25-50 triệu USD. Tương tự, Apple đã làm việc với nhiều tòa báo để được cấp phép lưu trữ bài báo tin tức.
Nhưng riêng các nhà khoa học, tác giả của các cuốn sách bị Apple khai thác lậu, thì không được trả bất cứ khoản tiền nào.
Trong khi Apple đã hưởng lợi rất lớn từ việc phát hành bộ công cụ AI, được cho là đã giúp giá trị thị trường của Apple tăng thêm hơn 200 tỷ USD chỉ một ngày sau khi Apple Intelligence được công bố.
Nguyên đơn yêu cầu được bồi thường thiệt hại theo luật định, thiệt hại thực tế, bồi thường lợi nhuận và các biện pháp khắc phục khác theo quy định của pháp luật, không nêu cụ thể số tiền yêu cầu.
Apple chưa phản hồi về vụ kiện.
Vụ kiện này là một trong nhiều vụ kiện do nguyên đơn là các chủ sở hữu bản quyền đệ đơn kiện các công ty công nghệ, bao gồm OpenAI, Microsoft và Meta Platforms, về việc sử dụng trái phép tác phẩm của họ trong đào tạo AI.
Gần đây nhất, hồi tháng 8, Anthropic, công ty nghiên cứu và an toàn AI vừa đồng ý trả 1,5 tỷ USD bồi thường cho nhóm tác giả bị họ sao chép lậu hơn 7 triệu cuốn sách để đào tạo AI- vụ kiện giống hệt của Apple hiện tại.
Thẩm phán tòa án California, nơi thụ lý hồ sơ, đánh giá nước đi của Anthropic trong dàn xếp bồi thường để tránh ra tòa là khôn ngoan, vì nếu thua kiện số tiền họ phải trả, sẽ gấp nhiều lần như thế.
Hải Thư