Ông Lâm Quốc Thanh – Tổng giám đốc Tổng công ty Thương mại Sài Gòn – TNHH Một Thành viên (SATRA) – Ảnh: DNCC
Nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam 13-10, ông Lâm Quốc Thanh – Tổng giám đốc Tổng công ty Thương mại Sài Gòn – TNHH Một Thành viên (SATRA) đã chia sẻ câu chuyện về hành trình chuyển mình của một doanh nghiệp nhà nước trong quá trình hội nhập.
Với ông, tinh thần doanh nhân hôm nay không chỉ là mở rộng thị trường, mà còn là phát triển bền vững với ba trụ cột xây dựng chuỗi cung ứng xanh, logistics thông minh và kinh tế tuần hoàn.
“Thương mại đầu mối” – trụ cột chiến lược trong thời kỳ hội nhập
Chia sẻ thêm về chiến lược này, ông Lâm Quốc Thanh cho biết đây sẽ là những bước đi giúp hàng Việt vươn xa, bền vững, đặc biệt trong bối cảnh thị trường trong nước cạnh tranh ngày càng gay gắt, xuất khẩu lại gặp nhiều rào cản kỹ thuật.
Ông Thanh nhấn mạnh: “Hơn 30 năm qua, SATRA luôn kiên định mục tiêu phục vụ người tiêu dùng và góp phần nâng cao vị thế hàng Việt.
Nhưng bối cảnh hiện nay buộc chúng tôi phải thay đổi cách làm, không chỉ bán hàng, mà phải làm “đầu mối thương mại” (wholesale) đúng nghĩa.
Nói đơn giản, SATRA đóng vai trò kết nối ba trục chính: nhà sản xuất – nông dân ở vùng nguyên liệu; hệ thống bán lẻ hiện đại với hơn 180 cửa hàng Satrafoods và 4 siêu thị Satramart – và các thị trường xuất khẩu mà SATRA đã có kinh nghiệm khai phá. Cách làm này giúp gom sức doanh nghiệp, chuẩn hóa hàng hóa đạt chuẩn quốc tế, từ đó vừa mở rộng xuất khẩu, vừa củng cố thị trường nội địa.
* Để làm “đầu mối” hiệu quả, hẳn logistics đóng vai trò then chốt?
Ông Lâm Quốc Thanh: Chính xác. Logistics bây giờ không còn là “hậu cần” nữa, mà là xương sống của chuỗi cung ứng. TP.HCM sau khi mở rộng địa giới thành “siêu đô thị” hơn 6.700 km², dân số hơn 13 triệu người, thì việc phân phối hàng hóa không thể làm theo cách cũ. SATRA xác định phát triển logistics thông minh là bước đi chiến lược.
Chúng tôi đang đầu tư mạnh vào hạ tầng logistics, mở rộng kho bãi, kết nối vùng, tăng khả năng trung chuyển hàng hóa. Kho Bình Đường được nâng cấp từ 2024 là ví dụ điển hình: ứng dụng hệ thống quản lý thông minh, tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải CO₂.
Bên cạnh đó, SATRA hợp tác với FPT trong giai đoạn 2025-2030 để chuyển đổi số toàn diện chuỗi phân phối. Mục tiêu đến năm 2030, mọi hoạt động vận hành, từ quản lý đơn hàng, kho bãi, truy xuất nguồn gốc, đều được số hóa. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí, mà còn giúp doanh nghiệp phản ứng nhanh hơn với biến động thị trường.
Logicstics hiện là xương sống của chuỗi cung ứng hiện đại – ẢNH: SATRA
* Ông nhắc nhiều đến “xanh hóa” trong hoạt động của SATRA. Vì sao việc này được xem là sứ mệnh?
– Đó là chiến lược dài hạn của chúng tôi: xây dựng trung tâm thương mại đầu mối vận hành xanh và số hóa toàn diện. Doanh nghiệp tham gia có thể đăng ký sản phẩm, được huấn luyện tiêu chuẩn, kết nối kiểm nghiệm, sử dụng dịch vụ logistics xanh và tiếp cận đối tác quốc tế trên cùng một nền tảng dữ liệu minh bạch.
Chúng tôi gọi đó là “Hub thương mại xanh – số” vì mọi quy trình đều hướng tới giảm phát thải, tối ưu năng lượng, tuần hoàn tài nguyên, đồng thời số hóa toàn bộ quy trình kiểm soát chất lượng.
Trong nội bộ, SATRA đang triển khai “chuyển đổi xanh” trên ba trụ cột. Đầu tiên là Xanh trong quản trị, đó là tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải trong logistics và vận hành chuỗi bán lẻ. Thứ hai là Xanh trong sản phẩm, chúng tôi chủ động mở rộng danh mục hàng hóa xanh, thân thiện môi trường; ưu tiên bao bì phân hủy sinh học, giảm sử dụng khay xốp và túi nylon. Và cuối cùng là Xanh trong cộng đồng, tức lan tỏa tư duy bền vững đến từng nhân viên, đối tác và người tiêu dùng.
Chúng tôi cũng đầu tư vào năng lượng tái tạo, từ hệ thống điện mặt trời đến trạm sạc điện thông minh tại các trung tâm thương mại, góp phần cùng Chính phủ thực hiện mục tiêu Net Zero 2050.
Satra đang thực hiện “chuyển đổi xanh toàn diện” trên toàn tổng công ty – Ảnh: SATRA
Từ logistics thông minh đến kinh tế tuần hoàn
* Vậy SATRA có kế hoạch cụ thể nào để triển khai kinh tế tuần hoàn trong chuỗi cung ứng?
Triển khai kinh tế tuần hoàn đúng là không đơn giản. Nhưng nếu muốn phát triển bền vững, chúng ta buộc phải đi theo hướng đó. Kinh tế tuần hoàn ở SATRA không chỉ là tái chế, mà là tối ưu mọi dòng chảy vật chất – năng lượng và dữ liệu trong toàn bộ chuỗi cung ứng.
Trong logistics, chúng tôi hướng tới việc tái sử dụng bao bì, giảm thiểu rác thải nhựa, áp dụng chuỗi cung ứng khép kín từ sản xuất đến phân phối, đồng thời quản lý hàng hóa qua mã truy xuất QR để đảm bảo vòng đời sản phẩm được theo dõi minh bạch.
Các đơn vị thành viên như Vissan, Cofidec đang đầu tư mạnh cho công nghệ sản xuất sạch, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp và tái chế nước thải, đúng như tinh thần kinh tế tuần hoàn. Mỗi khâu nhỏ, khi được kiểm soát bằng công nghệ, đều giúp tiết kiệm tài nguyên và giảm phát thải đáng kể.
Cofidec, đơn vị thành viên của Satra, đã xây dựng vùng cung ứng chuẩn, đảm bảo chuỗi khép kín “Từ nông trại đến bàn ăn ” – Ảnh: SATRA
* Với những hướng đi này, SATRA đặt mục tiêu xuất khẩu như thế nào trong thời gian tới?
– Năm 2025, chúng tôi đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 15–20%, tập trung vào thủy hải sản, rau củ quả và thực phẩm chế biến, những ngành hàng Việt có lợi thế. Nhưng tăng trưởng chỉ là con số. Điều quan trọng hơn là chất lượng và sự bền vững. Xa hơn, SATRA định hình sẽ là Hub trung tâm thương mại đầu mối kết nối hàng Việt với thế giới.
* Với những hướng đi này, SATRA đặt mục tiêu xuất khẩu như thế nào trong thời gian tới?
Muốn đi đường dài, phải tuân thủ kỷ luật chất lượng. SATRA chọn cách gom doanh nghiệp, chuẩn hóa quy trình, minh bạch dữ liệu và nâng cấp năng lực logistics, đó là cách để hàng Việt “vào sâu và ở lâu” trên các thị trường lớn.
Chúng tôi không đi một mình. SATRA đóng vai trò tập hợp doanh nghiệp lại thành một hệ sinh thái, nơi mỗi đơn vị có thể phát huy thế mạnh riêng, nhưng cùng tuân thủ một chuẩn chung về chất lượng và minh bạch.
Cách này giúp doanh nghiệp nhỏ có cơ hội phát triển và tiếp cận trực tiếp với người tiêu dùng, vì có SATRA bảo chứng và điều phối. Ngoài ra, chúng tôi phối hợp với hiệp hội ngành hàng, địa phương để hình thành vùng cung ứng tập trung. Đồng thời, chúng tôi cũng kiến nghị Bộ Công Thương và cơ quan ngoại giao tăng cường kết nối với tham tán, đại sứ quán, để xúc tiến thương mại đi đến đơn hàng thực chất.
Một điều chúng tôi nhấn mạnh là doanh nghiệp tham gia chuỗi chuẩn hóa của SATRA phải đáp ứng ba yếu tố: chuẩn, chủ động và minh bạch. Chuẩn trong quy trình sản xuất, chủ động về năng lực đáp ứng đơn hàng, và minh bạch trong dữ liệu nguồn gốc, truy xuất.
SATRA đứng giữa, làm “người bảo chứng”, kết nối trực tiếp với hệ thống phân phối quốc tế, từ đó giúp doanh nghiệp nhỏ không bị bỏ lại phía sau.
Cám ơn ông!
Phát triển song song thị trường nội địa và xuất khẩu
“Chúng tôi coi logistics thông minh, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn là ba trụ cột của SATRA giai đoạn 2025-2030. Khi mỗi doanh nghiệp trong hệ sinh thái cùng tuân thủ kỷ luật chất lượng và hành động có trách nhiệm, hàng Việt sẽ không chỉ xuất khẩu nhiều hơn, mà còn bền vững hơn.
Chiến lược này cũng khẳng định thị trường nội địa với hơn 100 triệu dân vẫn là bệ đỡ để sản xuất và duy trì dòng tiền ổn định. SATRA tiếp tục mở rộng hệ thống bán lẻ hiện đại, nhưng vai trò chính vẫn là bán buôn (wholesale), kết nối nguồn cung từ sản xuất đến cả kênh nội địa lẫn xuất khẩu.
Khi vùng nguyên liệu được chuẩn hóa, chúng tôi có thể cân đối tỷ lệ cho hai kênh, tránh tình trạng giật cục. Mục tiêu là phát triển đồng thời, không bỏ thị trường nào”, ông Lâm Quốc Thanh khẳng định.
