Miền Bắc hôm nay còn 12.900 nhà ngập, chủ yếu ở Bắc Ninh, Hà Nội, Thái Nguyên, Lạng Sơn; hệ thống đê điều đối diện nguy cơ sạt trượt khi lũ rút.
So với sáng 9/10, mực nước các sông đã giảm khoảng 0,5-1,5 m, số nhà ngập lụt giảm 51.630 và giảm 210.000 nhà so với lúc cao điểm ngày 8/10. Dự báo, tình trạng ngập tại bốn tỉnh thành còn duy trì 1-3 ngày tới.
Tại Bắc Ninh, sau hai ngày đạt đỉnh, lũ sông Cầu, sông Thương đang rút. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết so với 5h sáng qua, lũ sông Cầu tại đê tả Cầu (xã Hòa Sơn cũ) rút được 2,3 m; tại thôn Đại Mão, xã Hợp Thịnh rút 1,6 m; tại thôn Mai Đình, xã Xuân Cẩm rút 0,76 m và tại Đáp Cầu rút 0,46 m.
Trên sông Thương, lũ tại Phủ Lạng Thương rút chậm, mới được 0,23 m so với 5h sáng qua. Cống Đa Mai vẫn đóng do mực nước ngoài sông cao hơn trong đồng khoảng 0,25 m. Khu vực Yên Thế cũ, nước rút từ 0,27 xuống 0,35 m.
Lũ rút nhưng mực nước sông Cầu vẫn trên báo động ba, sông Thương ở Phủ Lạng Thương trên báo động ba. Dưới đây là mực lũ cụ thể:


Người dân xã Tiên Lục, Bắc Ninh bơi trong nước lụt đi nhận đồ tiếp tế. Ảnh: Trung Đào
Hàng loạt xã phường ven sông sáng nay vẫn chìm trong nước lũ, gồm: Tiên Lục, Mỹ Thái, Đa Mai, Tân Dĩnh, Bắc Lũng, Lạng Giang, Việt Yên, Vân Hà, Hợp Thịnh, Hiệp Hòa, Đồng Kỳ, Yên Thế, Bố Hạ với khoảng 6.300 nhà ngập. Đường liên thôn, xã chưa đi lại được, phương tiện không thể cơ động đến nơi ngập sâu.
Lũ đặc biệt lớn gây ra 41 sự cố đê điều dọc sông Cầu và Thương. Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường, hôm qua trên tuyến đê Tả Cầu, tại K9+450 xuất hiện sự cố sạt trượt mái đê phía đồng, cung sạt cách mặt đê 8 m, dài 50 m, sâu 1,2 m; tại K9+550 cung sạt cách mặt đê phía đồng 5 m, dài 15 m, sâu 1,2 m. UBND xã Hợp Thịnh tạm khơi rãnh thoát nước hướng dòng chảy ra ngoài khe nứt, hạn chế sạt tiếp, đắp giữ chân cung sạt.
Tại K10+200 trên đê Tả Cầu, khu vực đầu đê bối Đa Hội bị sạt lở mái đê phía sông do dòng chảy có xu hướng áp sát bờ tả. Sự cố đã được UBND xã Hợp Thịnh xử lý ngay bằng cách đắp bao tải đất gia cố hoàn trả mái đê và hướng dòng chảy ra khỏi khu vực sạt lở (hoàn thành lúc 2h sáng nay).
Nhiều tuyến đê tả, hữu Cầu; tả, hữu Thương đã phải đắp chống tràn trên phạm vi lớn, gần 12 km. Một số xã phường nằm ngoài đê bối đã bị ngập nước và cô lập. Ban chỉ huy phòng thủ dân sự Bắc Ninh yêu cầu 28 xã phường ven sông không lơ là chủ quan, tiếp tục tuần tra canh gác, sẵn sàng người và phương tiện hộ đê.
Giáp Bắc Ninh, Thủ đô Hà Nội sáng nay vẫn còn 5.700 ngôi nhà bị ngập, một số khu vực ở xã Trung Giã, Đa Phúc vẫn sâu một mét. Đoạn đường sắt Hà Thái chạy qua ba thôn của Trung Giã vẫn tê liệt do nước lũ cuốn trôi nền móng khiến đường ray võng xuống.

Người dân di chuyển trong nước lụt sâu gần ngực ở xã Trung Giã, Hà Nội, chiều 10/10. Ảnh: Văn Ngọc
Quốc lộ 3 đoạn qua thôn Xuân Sơn, xã Trung Giã vẫn ngập một mét, phương tiện chưa thể qua lại. Tại thôn Đo, thôn Tiên Chu, nước không còn chảy xiết, một số đoạn xe tải gầm cao có thể lưu thông. Chính quyền Trung Giã khuyến cáo người dân không chủ quan đi vào nơi ngập sâu, bờ bao sạt lở.
Hai xã Trung Giã, Đa Phúc bị ngập lụt từ đêm 8/10 khi nước sông Cầu và Cà Lồ tràn về. Hơn 1.500 hộ dân sống ngoài đê phải sơ tán và khoảng 6.500 người di tản đến nhà văn hóa, trường học và trạm y tế. Chính quyền phải đắp trạch dài hơn 400 m để gia cố đê cấp III trên địa bàn.
Tại Thái Nguyên, nước rút khỏi trung tâm tỉnh để lại ngổn ngang bùn, rác. Toàn tỉnh vẫn còn 57.929 khách hàng mất điện, 780 ngôi nhà bị ngập, tập trung ở các xã phường Trung Thành, Vạn Xuân, Điềm Thụy, Phú Bình, Khả Sơn, Gia Sàng, Phan Đình Phùng, Linh Sơn, cánh đồng xã Nam Cường.
Hôm nay, ba đội quân y lưu động của Viện Y học dự phòng quân đội, Bệnh viện 354 và Bệnh viện 105 sẽ về các phường Linh Sơn (Thái Nguyên), xã Tiên Lục (Bắc Ninh), xã Yên Bình (Lạng Sơn) hỗ trợ người dân phòng chống dịch bệnh.
Các đội sẽ phối hợp với y tế địa phương phun khử khuẩn, xử lý môi trường, nước sinh hoạt tại các khu dân cư, trường học, trạm y tế, chợ, nơi nước ngập lâu ngày. Đồng thời, các đội sẽ phòng chống đau mắt đỏ, viêm da, giám sát dịch tễ, xử lý kịp thời nếu có dấu hiệu bùng phát dịch bệnh; tổ chức đội y tế lưu động đến địa bàn cô lập để khám bệnh, cấp thuốc cho người dân.

Đê tả Cầu đoạn qua xã Xuân Cẩm, Bắc Ninh được gia cố ngày 9/10. Ảnh: Văn Tĩnh
Tại Lạng Sơn, sáng nay lũ sông Trung tại Hữu Lũng là 19,02 m, trên báo động ba 0,02 m. Ngập lụt còn duy trì ở xã Yên Bình, Vân Nham, Hữu Lũng, Tuấn Sơn, Cai Kinh, độ sâu 0,5-1 m. Toàn tỉnh còn 22.647 khách hàng mất điện.
Tổ chức Samaritan’s Purse hôm qua phối hợp với Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai đã trao tặng hàng cứu trợ khẩn cấp cho người dân bị ảnh hưởng tại Lạng Sơn gồm 4.000 thùng mì tôm, 4.000 thùng nước uống và 4.000 hộp xúc xích.
Cảnh báo nguy cơ đê bị sạt trượt
Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai ghi nhận 52 sự cố đê điều tại các tỉnh, thành Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hà Nội. Trong đó, Bắc Ninh 41, Hà Nội 6, Thái Nguyên 5. Nhiều tuyến đê đã phải tổ chức chống tràn với phạm vi lớn với tổng chiều dài khoảng 25 km, với chiều cao 0,3-0,6 m.
Trong công điện chiều 11/10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá các tuyến đê sông Cầu, Thương và Cà Lồ đã ngâm nước nhiều ngày, nguy cơ rất cao tiếp tục xảy ra sự cố sạt trượt, đùn sủi. Để đảm bảo an toàn, Bộ trưởng yêu cầu Chủ tịch UBND TP Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Ninh tiếp tục chỉ đạo tuần tra canh gác trên các tuyến đê để kịp thời phát hiện, xử lý sự cố ngay từ giờ đầu.
Địa phương duy trì lực lượng, sẵn sàng vật tư, phương tiện, máy móc, trang thiết bị để hộ đê khi có sự cố, tình huống phát sinh. “Kiểm soát xe cơ giới đi trên đê, tuyệt đối không cho xe cơ giới đi vào các khu vực đê đang bị sự cố (trừ xe phục vụ công tác hộ đê và xe ưu tiên khác)”, công điện nêu.
Thống kê từ các địa phương, mưa lũ sau bão Matmo đã làm 16 người chết, 2 người mất tích, 1.577 nhà bị thiệt hại, hư hỏng. 20 vị trí quốc lộ bị ách tắc do sạt lở và ngập nước, chủ yếu tại Thái Nguyên với 8 vị trí; Bắc Ninh, Hà Nội mỗi nơi 4 vị trí; Lạng Sơn, Cao Bằng mỗi nơi hai vị trí. Ngành đường sắt tiếp tục dừng chạy tàu tuyến Hà Nội – Đồng Đăng.
Mưa lũ 4 ngày qua đã khiến 549.915 khách hàng mất điện, tại Thái Nguyên, Bắc Ninh, Cao Bằng, Lạng Sơn. Hiện còn 128.620 khách hàng chưa có điện, trong đó Thái Nguyên 57.920; Bắc Ninh 45.590; Lạng Sơn 22.640; Cao Bằng 2.450.
Cơ quan khí tượng dự báo từ ngày 13/10, mưa trở lại miền Bắc, kéo dài khoảng ba ngày. Nguyên nhân là rãnh áp thấp ở miền Trung nâng trục lên phía bắc, cùng lúc khối không khí lạnh yếu di chuyển từ phía bắc xuống làm hình thành đới gió đông ở độ cao 1.500-5.000 m đưa ẩm vào đất liền.
Hoàng Phương – Gia Chính
Quỹ Hy vọng – báo VnExpress mở chiến dịch “Cùng đồng bào vượt lũ” nhằm hỗ trợ người dân vượt lên nghịch cảnh thiên tai, tái thiết các trường học bị thiệt hại. Mọi đóng góp của bạn xin ủng hộ tại đây.