Bảng điện tử hiển thị các chỉ số chứng khoán Việt Nam – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Theo Hãng tin Bloomberg rạng sáng 8-10 (giờ Việt Nam), tổ chức xếp hạng FTSE Russell cho biết Việt Nam sẽ được nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi thứ cấp, cùng với các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia và Philippines. Việc nâng hạng từ thị trường cận biên sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 21-9-2026.
Chứng khoán Việt lên hạng
“Việc tái phân loại Việt Nam phản ánh quá trình triển khai các cải tiến quan trọng trong hạ tầng thị trường” – ông David Sol, Giám đốc toàn cầu phụ trách chính sách của FTSE Russell, cho biết trong thông cáo.
Việt Nam được FTSE Russell đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng từ tháng 9-2018, và trong những năm qua, các cơ quan chức năng đã tiến hành nhiều cải cách sâu rộng nhằm tiệm cận các chuẩn mực quốc tế, theo Bloomberg.
Theo kế hoạch, FTSE sẽ tiến hành đánh giá lại Việt Nam vào tháng 3 năm sau. Tổ chức này ước tính việc nâng hạng có thể giúp Việt Nam thu hút tới 6 tỉ USD dòng vốn đầu tư nước ngoài chuyển hướng.
FTSE Russell, họ sẽ theo dõi chặt chẽ các diễn biến và ghi nhận ý kiến phản hồi của các bên liên quan trước đợt đánh giá vào tháng 3-2026, nhằm đảm bảo kế hoạch nâng hạng có thể diễn ra sau đó nửa năm. Lộ trình nâng hạng chi tiết sẽ được tổ chức này công bố trong đợt đánh giá tháng 3-2026.
Phát biểu tại buổi họp báo về hội nghị doanh nghiệp thượng đỉnh Anh – Việt hôm 7-10, ông Tim Evans, Tổng giám đốc HSBC Việt Nam, nhận định việc FTSE nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam là một bước tiến rất tích cực, khi giá trị giao dịch trên thị trường đã vượt 3 tỉ USD.
Theo dự báo của HSBC, trong 6 tháng đầu tiên sau khi nâng hạng, dòng vốn đầu tư thụ động vào thị trường có thể tăng thêm từ 1,5-2 tỉ USD, trong khi dòng vốn đầu tư chủ động có thể cao hơn.
“Thông thường, khi các thị trường khác được nâng hạng từ “cận biên” lên “mới nổi”, chẳng hạn như Saudi Arabia, Kuwait hay Pakistan, trong vòng 2 năm, lượng vốn đầu tư trực tiếp thường tăng gấp 5-7 lần”, ông Evans nói, kỳ vọng kịch bản tương tự sẽ diễn ra với Việt Nam.
Nói thêm, ông Evans nhận xét cá nhân rằng Việt Nam có bức tranh kinh tế hấp dẫn và năng động hơn so với Kuwait hay Pakistan, và việc nâng hạng của FTSE sẽ mở đường cho khả năng MSCI xem xét nâng hạng Việt Nam vào năm tới.
Theo Reuters, HSBC hồi tháng 9 ước tính Việt Nam có thể chiếm 0,5% tỉ trọng trong chỉ số FTSE Emerging Market Index.
Ngân hàng Thế giới (World Bank) cũng dự báo dòng vốn ngắn hạn khoảng 5 tỉ USD sẽ đổ vào Việt Nam trước và sau khi nâng hạng, từ cả nhà đầu tư chủ động lẫn thụ động.
Tâm điểm của cả năm 2025
Sự kiện nâng hạng được coi là tâm điểm thị trường chứng khoán tháng 10 và cả năm nay. Đây cũng là điều được Chính phủ, cơ quan quản lý, thành viên thị trường, nhà đầu tư kỳ vọng từ sau khi được FTSE đưa vào danh sách xếp hạng từ năm 2018.
Theo các chuyên gia, xếp hạng thị trường chứng khoán theo đánh giá của FTSE hiện tại hay MSCI trong tương lai sẽ hỗ trợ các quỹ đầu tư lớn trên thế giới cân đối danh mục, định hướng dòng tiền.
Nhóm chuyên gia phân tích Chứng khoán SHS kỳ vọng dòng vốn khối ngoại sẽ đến từ các quỹ đầu tư thụ động và chủ động.
Trong đó với tổng vốn hóa toàn thị trường chứng khoán Việt Nam hiện tại khoảng 365 tỉ USD. Tỉ trọng khoảng 0,6% trong FTSE Asia và 0,5% trong FTSE EM. Khoảng 1,5-2 tỉ USD dòng vốn sẽ đến từ các quỹ thụ động, chủ yếu từ các quỹ theo dõi FTSE EM và FTSE Global ex US. Ước tính dòng vốn từ các quỹ chủ động có thể dao động từ 2-3 tỉ USD.
Tổng dòng vốn kỳ vọng sẽ khoảng 5-7 tỉ USD phân bổ trở lại thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tuy nhiên SHS lưu ý, tổng giá trị bán ròng của khối ngoại từ năm 2020 đến nay đã tương đương 10 tỉ USD. Ngoài ra, chuyên gia SHS cho biết trong ngắn hạn dù đã được công bố chính thức thì cũng chưa có hiệu lực ngay mà sẽ có hiệu lực vào tháng 3-2026.
Nếu trong ngắn hạn tháng 10-2025, một số cổ phiếu vốn hóa lớn có thể hưởng lợi khi thị trường đón tin tức khi thông tin nâng hạng được công bố chính thức và các tổ chức sẽ ước tính xem các cổ phiếu nào của Việt Nam có thể lọt vào các danh mục đầu tư của các quỹ. Các cổ phiếu nhiều khả năng được mua vào khi nâng hạng chính thức có: VIC, HPG, VNM, MSN, STB, SSI…
Theo số liệu mới nhất từ FTSE Russell, đến cuối năm 2024, khoảng 18.100 tỉ USD tài sản đầu tư toàn cầu đang được các quỹ sử dụng để tham chiếu (benchmark) theo các bộ chỉ số do tổ chức này xây dựng. Trong đó, hàng nghìn tỉ USD thuộc về các quỹ đầu tư thụ động (ETF) – nhóm quỹ sẽ tự động phân bổ vốn theo tỉ trọng các quốc gia trong rổ chỉ số mà FTSE công bố.
Những con số này cho thấy tầm ảnh hưởng rất lớn của FTSE Russell trong việc phân loại thị trường và định hướng dòng vốn quốc tế. Với vai trò là một trong hai tổ chức xếp hạng hàng đầu thế giới (bên cạnh MSCI), các quyết định phân loại của FTSE không chỉ mang tính biểu tượng, mà còn có tác động thực tế mạnh mẽ đến dòng vốn đầu tư nước ngoài chảy vào những thị trường mới được nâng hạng.