Bộ Tài chính tính tới quy định mức giảm trừ gia cảnh theo vùng miền, song phương án này có hạn chế và khó vận hành, theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi.
Tại họp báo thường kỳ Chính phủ ngày 7/8, Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết khi xây dựng Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), các chuyên gia và cán bộ chuyên môn đưa ra nhiều phương án khác nhau để xác định mức giảm trừ gia cảnh, trong đó có cách tính theo khu vực, vùng miền.
Cách này từng được Bộ Tài chính đưa vào bản dự thảo hồi tháng 3, trong đó lương tối thiểu vùng là một căn cứ tham chiếu để xác định giảm trừ gia cảnh.
Tuy nhiên theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, sau đó Bộ đánh giá phương án giảm trừ gia cảnh chia theo vùng có hạn chế và khó khăn nếu áp dụng cashc xác định này. Bởi, ngay trong một tỉnh thành, mỗi khu vực lại có chi phí sinh hoạt và đòi hỏi về mức giảm trừ gia cảnh khác biệt.
“Ngay tại TP HCM hay Hà Nội, phường khu vực trung tâm có chi phí sinh hoạt rất cao, nhưng các xã ở nông thôn lại khác”, ông nêu.

Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi tại họp báo Chính phủ, chiều 7/8. Ảnh: VGP
Do đó, tại dự thảo gần nhất, Bộ Tài chính đưa ra 2 phương án tính giảm trừ gia cảnh, gồm căn cứ theo CPI như hiện hành hoặc tốc độ tăng của thu nhập bình quân đầu người.
Ông Chi nói sau thời gian lấy ý kiến rộng rãi, phần lớn góp ý “đồng tình với phương án 2”, tức tính giảm trừ gia cảnh theo thu nhập bình quân đầu người. Theo phương án này, mức giảm trừ cho người nộp thuế dự kiến lên 15,5 triệu đồng, người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng một tháng.
Thứ trưởng Chi cho biết cơ quan này sẽ hoàn chỉnh dự thảo và có phương án báo cáo Chính phủ, Quốc hội. Dự kiến Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp vào tháng 10.
Hiện giảm trừ gia cảnh cho cá nhân người nộp thuế là 11 triệu đồng và giảm trừ mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu, duy trì từ tháng 7/2020. Cá nhân được trừ các khoản bảo hiểm, giảm trừ gia cảnh, phụ cấp, trợ cấp… số còn lại là thu nhập căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân. Mức này được cho là đã lạc hậu, không phản ánh đúng thay đổi thực tế, cuộc sống.
Trước đó, nhiều ý kiến đề xuất nhà điều hành điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo vùng. Chẳng hạn, tỉnh Bắc Giang (cũ) cho rằng việc áp dụng mức giảm trừ phải phù hợp với điều kiện sinh hoạt thực tiễn từng vùng, miền trong cả nước thay vì cào bằng một mức như hiện nay.
Một số ý kiến khác cho biết chi phí sinh hoạt tại mỗi vùng, địa phương có sự chênh lệch rất lớn, trong đó có yếu tố quan trọng như chênh lệch giá bất động sản, thực phẩm, hàng hóa tiêu dùng, dịch vụ… Do đó, việc chia nhỏ các mức giảm trừ gia cảnh theo vùng sẽ đảm bảo tính công bằng trong chính sách thuế và đời sống người lao động.
Thuế thu nhập cá nhân đem lại nguồn thu cao thứ 3 trong hệ thống thuế, sau VAT và thu nhập doanh nghiệp. Năm ngoái, tổng thu ngân sách Nhà nước lần đầu vượt 2 triệu tỷ đồng. Trong đó, thuế thu nhập cá nhân ước đạt 189.000 tỷ đồng, tăng 20% so với năm trước đó. Tỷ trọng loại thuế này chiếm hơn 9,3% trong tổng thu ngân sách Nhà nước, tăng từ mức 5,3% vào 2011.
Phương Dung