Bắt buộc dùng xăng E10 từ ngày 1-1-2026 – Kỳ cuối: Sẽ có nhiều chính sách hỗ trợ hấp dẫn

Trước đó Bộ Công Thương cho biết đã có tờ trình gửi Thủ tướng xin chủ trương xây dựng quyết định thay thế quyết định 53 của Thủ tướng về lộ trình áp dụng tỉ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học, dự kiến sử dụng xăng sinh học E10 từ ngày 1-1-2026.

Cần có lộ trình thí điểm trước khi mở rộng?

Theo thông tin của báo Tuổi Trẻ, dự kiến trong tháng 7 và tháng 8, Bộ Công Thương sẽ có dự thảo quyết định của Thủ tướng thay thế quyết định 53, lấy ý kiến các bộ ngành, địa phương, các hiệp hội, chuyên gia… về thực hiện lộ trình mới từ đầu năm 2026.

Tuy nhiên, ông Văn Tấn Phụng, chủ tịch Hiệp hội Dầu khí Đồng Nai, cho rằng từ kinh nghiệm triển khai tiêu dùng, phân phối xăng E5RON92 trước đây cần phải có lộ trình phù hợp với năng lực thực tế và diễn biến thị trường. 

Bởi trước đây khi xăng E5RON92 được đưa vào sử dụng, doanh nghiệp đã đầu tư hàng loạt bồn bể, cột bơm xăng cho mặt hàng này. Thế nhưng, sức tiêu thụ xăng sinh học ngày càng giảm, kinh doanh không hiệu quả, doanh nghiệp phải ngừng bán mặt hàng này.

“Cần có lộ trình thí điểm phù hợp, sau khi được xã hội chấp thuận, đồng tình sẽ triển khai rộng khắp, gắn với các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong chuyển đổi”, ông Phụng đề xuất.

Trong khi đó, đại diện Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho rằng để thực hiện tiêu thụ xăng E10 vào 2026, cần nghiên cứu có chính sách hỗ trợ giá hấp dẫn để khuyến khích và thúc đẩy người tiêu dùng sử dụng nhiên liệu sinh học. Ngoài ra cần tăng cường công tác truyền thông, tuyên truyền nhằm giúp người tiêu dùng hiểu đúng về tác động của nhiên liệu sinh học đối với động cơ. 

Các bộ ngành cũng cần làm việc với Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam để tổ chức truyền thông đối với nhiên liêu sinh học. “Chính phủ và các bộ ngành liên quan có cơ chế, chính sách về kinh doanh, chính sách về thuế hỗ trợ khuyến khích sản xuất, sử dụng và kinh doanh nhiên liệu sinh học”, vị này đề xuất.

Ông Bùi Ngọc Bảo – chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam – đề nghị việc triển khai sử dụng nhiên liệu sinh học áp dụng đồng bộ cả nước cần phải có lộ trình cụ thể, rõ ràng để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị tối thiểu là 6 tháng. 

Trong đó cần sớm công bố dự thảo quyết định thay thế quyết định 53 của Thủ tướng để lấy ý kiến công khai, tập trung sửa đổi một số quy định bất cập liên quan đến thị trường xăng dầu và chất lượng sản phẩm, về quản lý kinh doanh xăng dầu, quy chuẩn đối với xăng E10…

Sẽ có chính sách khuyến khích sản xuất, tiêu thụ xăng sinh học

Cũng theo ông Bảo, khi pha thêm ethanol, hàm lượng oxy trong xăng E10 cao hơn mức cho phép theo QCVN. “Vì vậy việc điều chỉnh quy chuẩn cho phù hợp với nguồn cung xăng nền trên thị trường và đáp ứng yêu cầu chất lượng”, ông Bảo đề nghị.

Nhiều doanh nghiệp cũng cho rằng việc áp dụng lộ trình sử dụng nhiên liệu sinh học cần được thực hiện trên cơ sở chỉ lưu hành đối với các sản phẩm nhiên liệu sinh học và xăng khoáng chất lượng cao với giá rất đắt như RON95 mức 5, RON97 và RON98, ngừng lưu hành các mặt hàng xăng E5RON92 và RON95 mức 3 và 4. 

“Phải có quy định ngừng lưu hành các loại xăng chất lượng thấp, nhằm tránh lặp lại kịch bản trước đây khi đưa xăng E5RON92 vào thị trường, song vẫn duy trì mặt hàng RON95 với mức giá chênh lệch không cao, nên người dùng ưu tiên chọn sản phẩm RON95 hơn xăng sinh học”, một doanh nghiệp nói.

Ngoài ra theo các doanh nghiệp, cần có cơ chế giá và điều hành giá xăng dầu theo diễn biến thị trường, công thức tính giá xăng dầu bám sát thực tiễn và có hỗ trợ của Nhà nước về thuế, phí cũng như đầu tư, nâng cấp hạ tầng, kho bể, trụ bơm, cơ sở phối trộn, kiểm nghiệm… nhằm giúp doanh nghiệp chuyển đổi hiệu quả hơn.

Trao đổi với chúng tôi, một lãnh đạo Bộ Công Thương cho hay đang hoàn thiện việc xây dựng dự thảo thay thế quyết định 53, trong đó bổ sung các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đối với doanh nghiệp sản xuất, phối trộn, phân phối và người tiêu dùng xăng sinh học. 

Cụ thể sẽ đề xuất chính sách giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, VAT, phí bảo vệ môi trường… Rà soát, sửa đổi quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật đối với xăng nền để phối trộn với nhiên liệu sinh học và phương tiện sử dụng để bảo đảm tính tương thích và an toàn.

Ngoài ra sẽ tiếp tục đầu tư nâng cấp, mở rộng nhà máy sản xuất ethanol theo hướng hiện đại, ổn định nguồn cung ethanol nhiên liệu đạt chuẩn E100. Xây dựng, hoàn thiện hệ thống cơ sở phối trộn tại các kho đầu mối xăng dầu ở các vùng kinh tế trọng điểm (Bắc, Trung, Nam). 

“Sẽ có chính sách khuyến khích phát triển vùng nguyên liệu cây năng lượng (sắn, mía, ngô…) gắn với các nhà máy sản xuất ethanol, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ sản xuất ethanol từ phụ phẩm nông nghiệp như rơm rạ, bã mía… để giảm áp lực cạnh tranh lương thực”, vị này cho biết.