Tôi thấy có nhiều trường hợp trẻ sơ sinh bị bỏ. Bé nào may mắn được người dân thấy cứu sống kịp thời nhưng cũng có những đứa bé không được may mắn như vậy. Những người bỏ rơi trẻ sơ sinh khiến trẻ qua đời có bị kết vào tội cố ý giết người không? Bạn đọc Hữu Vi gửi câu hỏi.
Luật sư Mai Trần (Đoàn Luật sự TP.HCM) trả lời về việc bỏ rơi trẻ sơ sinh như sau:
Tùy từng trường hợp, hành vi bỏ rơi trẻ sơ sinh khiến trẻ qua đời có thể cấu thành các tội phạm khác nhau như: Tội “Giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ”, tội “Giết người” hoặc tội “Vô ý làm chết người” theo quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. Cụ thể:
Về tội “Giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ” Về tội “Giết người” hoặc tội “Vô ý làm chết người”
Luật sư Mai Trần
Đây là loại tội phạm có quy định đặc biệt về chủ thể thực hiện hành vi phạm tội. Theo đó, chủ thể phạm tội phải là người mẹ ruột, do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt đã thực hiện hành vi giết hoặc vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi, dẫn đến hậu quả đứa trẻ tử vong.
Trong trường hợp này, người mẹ có thể bị truy tố về tội “Giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ” theo quy định tại Điều 124 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 với mức hình phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc bị phạt tù có thời hạn từ 03 tháng đến 03 năm.
Tuy nhiên cần lưu ý, nếu người mẹ thực hiện hành vi giết hoặc vứt bỏ con của mình nhưng hành vi đó không thỏa mãn các yếu tố mang tính chất định tội quy định tại Điều 124 Bộ luật này, bao gồm:
Thực hiện hành vi phạm tội do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt; Và/hoặc thực hiện hành vi giết hoặc vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi
mà khiến đứa trẻ tử vong, thì người mẹ ruột vẫn có thể bị truy tố với các tội danh khác như tội “Giết người”, hoặc tội “Vô ý làm chết người” theo quy định pháp luật hình sự hiện hành.
Ngoài trường hợp có quy định về chủ thể đặc biệt nêu trên, thì đối với các trường hợp khác, khi chủ thể thực hiện hành vi bỏ rơi trẻ sơ sinh, dẫn đến hậu quả trẻ tử vong là: Cha đẻ, người giám hộ của trẻ hoặc bất kỳ ai có đủ năng lực trách nhiệm hình sự theo Luật định, thì tùy vào tính chất, lỗi, mức độ nghiêm trọng của hành vi mà cá nhân đó có thể:
Bị truy tố tội “Giết người” theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 với mức hình phạt tù từ 07 năm đến 20 năm, chung thân hoặc tử hình;
Hoặc bị truy tố về tội “Vô ý làm chết người” theo quy định tại Điều 128 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 với mức hình phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 đến 05 năm. Nếu làm chết từ 02 người trở lên thì có thể bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.
Như vậy nhìn chung, khi xem xét hành động bỏ rơi trẻ sơ sinh dẫn đến hậu quả khiến trẻ bị tử vong có phạm tội “Giết người” hay không, cần phải đánh giá một cách toàn diện hành vi này cùng các tình tiết khác xung quanh, bao gồm:
Việc xác định chủ thể thực hiện hành vi phạm tội, xác định lỗi, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi – hậu quả,… để đưa ra nhận định một cách khách quan, phù hợp. Với những tình huống cụ thể khác nhau, hành vi mà bạn đọc đề cập có thể cấu thành tội phạm khác nhau theo quy định của pháp luật hình sự hiện hành.
Mời bạn đọc gửi câu hỏi để được luật sư tư vấn
Đăng ký Tuổi Trẻ Sao TẠI ĐÂY
Với đội ngũ các luật sư và chuyên gia pháp lý dày dạn kinh nghiệm trên tất cả các lĩnh vực như hôn nhân – gia đình, kinh doanh – thương mại, mua bán đất đai, sở hữu trí tuệ, lao động, hộ tịch, thừa kế…, chuyên mục Tư vấn pháp luật trên Tuổi Trẻ Sao sẽ giải đáp thắc mắc của bạn một cách nhiệt tình, nhanh chóng, chính xác, hiệu quả.
Bạn đọc vui lòng gửi câu hỏi (gõ bằng tiếng Việt có dấu, font chữ UNICODE) về Tuổi Trẻ Sao qua địa chỉ tuvanphapluat@tuoitre.com.vn.